سوپر و توربوشارژکن ها

همانگونه که قبلا نیز ذکر شد؛ یکی از انواع روش­های افزایش راندمان حجمی موتور، استفاده از سیستم­های پرخوران یا هواکشی واداشته می­باشد. به­ کاربردن پمپ به­ منظور راندن مقدار بیشتری از مخلوط هوا و سوخت به داخل موتور را هواکشی واداشته می ­نامند. با استفاده از این سیستم­ها موتور می­ تواند نسبت به موتوری مشابه که از سیستم هواکشی طبیعی بهره      می گیرد،  درحدود 35 تا 60 درصد توان بیشتری تولید نماید. پرخوران یا هواکشی واداشته را می­توان با استفاده از سوپرشارژ­کن و یا توروبوشارژکن­ها انجام داد.سوپرشارژکن­ها و توربوشارژکن­ها در ساختمان و نحوه کارشان با یکدیگر تفاوت دارند. تفاوت اساسی و اصلی بین سوپرشارژکن و توربوشارژکن در نحوه­ی به­ حرکت درآمدن  آن­ها می­باشد. سوپرشارژکن نیروی خود را  به­ وسیله­ زنجیر یا تسمه از موتور و توربوشارژکن نیروی محرک خود را از انرژی دودهای خروجی از موتور دریافت می­کند. سوپرشارژکن­ها کمپرسورهایی هستند که از یک طرف هوا را مکیده و از طرف دیگر به بیرون (به طرف منیفولد هوا یا سردکننده­ی میانی) می­رانند اما توربوشارژکن­ها از دو قسمت توربین و کمپرسور تشکیل شده­ اند که برروی دو سر یک محور نصب شده­اند. با روشن­شدن موتور دودهای خروجی از موتور به توربین برخورد کرده و باعث چرخیدن توربین و متعاقبا کمپرسور می­گردد. در نهایت با به حرکت درآمدن کمپرسور، هوای تازه به داخل کشیده و فشرده شده و در نهایت به بیرون (به طرف منیفولد هوا یا سردکننده ­ی میانی) رانده می­شود. لازم  به ذکراست  سوپرشارژکن­ها فورا جواب داده و بلافاصله با فشردن پدال گاز واکنش می­ دهند اما رانندگان از سروصدا و مصرف سوخت آن­ها گله­ مند بوده­  اند که در سوپرشارژکن­های جدید مشکل سروصدا و مصرف سوخت نیز تا حدودی مرتفع گردیده است. این نکته نیز نباید فراموش شود که با افزایش فشار هوای ورودی به موتور، دمای آن نیز متعاقبا افزایش می­ یابد. افزایش دما سبب انبساط و کاهش چگالی هوای ورودی می­شود. در نتیجه داغ­شدن بیش ­از اندازه ی هوا، نه­ تنها خطر انفجار ناگهانی در سیلندرها را افزایش می­دهد، بلکه جرم هوای ورودی و متعاقبا راندمان حجمی موتور را نیز کاهش می­دهد. بنابراین برای جلوگیری از داغ­شدن بیش ­­ازاندازه­ ی هوای ورودی به­ موتور، مابین توربوشارژکن و یا سوپرشارژکن از یک مبادله کن گرما به­ نام سردکن­ میانی استفاده می­کنند. اکثر موتورهای دارای توربوشارژکن و سوپرشارژکن دارای سردکن ­میانی می­ باشند.         احسان فتوحی بافقی