بازی و سرگرمی در بافق (1)

بازی و سرگرمی و استفاده درست از وسایلی که بتوان لحظاتی با آن  به شادی و سرور مشغول بود ، در تمام جوامع وجود داشته و خواهد داشت . بسیاری از بازیهای زیبا و جالب، منسوخ گردیده و امروزه مردم ما آگاهی چندانی از آن ها ندارند . بافق با قدمت دیرینه ای که دارد، بازیهای زیادی را در خود نهفته است . کهنسالان شهر و روستای دیار ما ، در برابر این ﭘرسش که در کودکی به چه بازیهایی مشغول می شدید و سرگرمی شما چه بود ، لبخند شیرینی می زنند و با شادی به تعریف سرگرمی های دوران خردسالیشان می ﭘردازند .

گویا درخت خرمای سرافراز و زیبا ، حتی وسیله بازی بچه های قدیم بافق را فراهم می آورده است . چگونگی آن ﭘرسشی بود که برای یافتن ﭘاسخش ، با چند کهنسال با تجربه ، به گفتگو نشستم . آنها حتی از بازیهای بزرگسالان نیز سخن گفتند :

الف – کود kowd درخت خرما : بافقی ها در گذشته علاوه بر شتر و الاغ ، از اسب برای سواری و رفت و آمد استفاده می کردند .  بچه ها از کودکی به این حیوان نجیب علاقه مند می شدند و دوست داشتند ، بر ﭘشت آن سوار شوند . بزرگتر ها برای آنکه کودکانشان به آرزوی کودکیشان برسند، با استفاده از چند کود و شاخه بی برگ درخت خرما ، اسب می ساختند و به بچه ﭘسرها هدیه می دادند . بچه ها با اسبهای کوچک و بزرگشان ، در کوچه ها تاخت می زدند و با هم مسابقه می دادند . اسب بچه ها بدین صورت ساخته می شد که چند کود را را روی هم گذاشته ، با میخ و رسمون به هم می بستند و محکم می کردند . گردن و سر اسب را با شاخه درخت  می ساختند و جایی را برای گرفتن دست درست می کردند .

ب – ﻛﻠﭙﯽ خرما : در بازی چند نفره ای که بین دخترها و ﭘﺴﺮها مشترک بود ، مشتی ﻛﻠﭙﯽ خرما جمع می کردند ، دور هم می نشستند ،ﻛﻠﭙﯽ ها را بین هم به طور مساوی قسمت می کردند و جلو رویشان می چیدند . یک ﻛﻠﭙﯽ را در فاصله ای دورتر از خود می گذاشتند و به نوبت تلاش می کردند با دو انگشت اشاره و شصت ، ﻛﻠﭙﯽ خود را به ﻛﻠﭙﯽ روبرویی بزنند . هر کس موفق به انجام این کار می شد ، برنده بود و در دور بعد، بازی را اول شروع می کرد .

ﭖ – ساختن آدمو : بچه ها مقداری خرما بر می داشتند ، ﻛﻠﭙﯽ های آن را بیرون می آوردند و خوب له می کردند . خرماها را به صورت گلوله در می آوردند و بین یکدیگر تقسیم می کردند . ﺳﭙﺲ هر کدام برای خود آدمو می ساختند . هر کس زودتر این کار را انجام می داد و شکلی که می ساخت بیشتر شبیه آدم بود ، برنده بازی می شد .

ت – بالا رفتن از درخت : از سرگرمی جوانان بافقی آن بود که با هم ، مسابقه بالا رفتن از درخت خرما می گذاشتند . ریسمان به دور کمر خود و درخت می بستند و به سرعت بالا می رفتند . در بلندترین نقطه درخت ، باید خشکیده ترین شاخه را که به وجودش نیازی نبود ، می بریدند و با خود ﭘﺎیین می آوردند .

ج – عروسک سیسی : دختر بچه های بافقی ، عروسک های زیبایی داشتند . مادران هنرمند، مقداری سیس از درخت خرما جدا می کردند آن ها را به هم می پیچیدند و با نخ و سوزن و قیچی سیس را به شکل عروسک درمی آوردند برای محکم شدن و راست ایستادن عروسک ، از چوب های کوچک استفاده می کردند . این عروسک ها چشم ، ابرو و دهان داشتند . تکه ای پارچه که به دور عروسک دوخته می شد ، حکم لباسشان را داشت .

فرهنگ مردم بافق : عالیه نقیب الذاکرین بافقی (مهرگان)