آینده از منظر ثقلین (4)-ایمان3

از صفات متقین آخرالزمان ، ایمان به غیب است. امام(ع) می فرمایند: الغیب یوم الرجعة .ما باید به رجعت ها ایمان داشته باشیم. یعنی اینكه روزی تمام انبیاء و رسل(ع) به دنیا بر می گردند و در معیت و ركاب امیرالمومنین(ع) ایشان را نصرت می كنند، شیعه باید به آن ایمان بیاورد. ایمان آوردن به رجعت یعنی چه؟

یکی از مصادیق ایمان به غیب ، ایمان به رجعت ها است

تا قبل از این می گفتند: كه ممكن است زلزله بیاید ، بناها و خانه هایتان را مقاوم بسازید. كسی توجهی نمی كرد چون افراد به زلزله مؤمن نبودند ولی بعد از زلزله بم و شمال خیلی افراد مومن به زلزله شدند و این ایمان به زلزله باعث شد كه رفتار آنها در ساختمان سازی عوض بشود. ایمان به آیات حداقل باید این خصوصیت را داشته باشد . ما باید برای آمدن آیات آماده شویم.

از صفات متقین آخرالزمان ، ایمان به غیب است. امام(ع) می فرمایند: الغیب یوم الرجعة[1] ما باید به رجعت ها ایمان داشته باشیم. یعنی اینكه روزی تمام انبیاء و رسل(ع) به دنیا بر می گردند و در معیت و ركاب امیرالمومنین(ع) ایشان را نصرت می كنند، شیعه باید به آن ایمان بیاورد. ایمان آوردن به رجعت یعنی چه؟ صرف قبول داشتن اینكه آنها روزی بر می گردند، اعتقاد است. شیعه اگر دوست دارد در معیت امام زمان(عج) باشد باید او را یاری بدهد باید با سلیمان (ع) و موسی (ع) همراه شود. پس باید برای این معیت آماده شود. ثمره ی ایمان به رجعت ها چه رفتاری است؟ اگر ما یقین داشته باشیم كه فردا قرار است كه رهبر معظم انقلاب به شهرمان تشریف بیاورند، مطمئناً به رفتار كشیده می شویم. حال اگر یقین و ایمان داشته باشم كه یك روزی رسولان (ع) قرار است كه بیایند حتما این ایمان ما را به رفتار می كشاند.

امام حسین(ع) طریقه حركت به سمت ظهور را به ما نشان می دهند. كاروانی حركت كردن را به ما نشان می دهد. در كاروان امام حسین(ع) زن، مرد، پیر، جوان و همه سنی بودند. یاوران امام حسین(ع) الگوی یاوران حضرت مهدی(ع) هستند. امام حسین(ع) وقتی تمام اهل بیت خود ، از طفل شش ماهه تا حبیب ابن مظاهر و مسلم ابن عوسجه شصت هفتاد ساله را همراه خود می برد برای كارشان هدفی داشته اند. یعنی برای زمینه سازی ظهور و حرکت به سمت آن هم هیچ استثنائی نیست. فضای جبهه را در نظر نگیرید كه یك عده خاصی برای جنگ بروند ، آنجا یک کلاس تعلیم و تربیت خاصه بود .

تعریف ایمان

ایمان چیست؟ مؤمن كیست؟ نشانه های ایمان چیست؟ چرا ثمرات و نتایج ایمان برای من كمرنگ است؟ چرا ما به نتایجی كه خداوند متعال در قرآن برای مومنین مطرح می كند نمی رسیم؟ چرا تقوا و عمل ما كم ثمر است؟ چرا با وجودی كه برخی از نماز به عنوان ابزار و عمل صالحی جهت اصلاح بهره می برند ، ما اینچنین نیستیم؟ جایگاه ایمان در زمینه سازی و برپایی ظهور چیست؟ چرا برای موضوع فرج و انتظار بحث ایمان پیش کشیده شد؟

مفهوم ایمان را بازتر كنیم.

“وقالَتِ اْلأَعْرابُ آمَنّا قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا “[2] اعراب نزد آقا رسول الله(ص) می آمدند و به ایشان عرض می کردند كه ما ایمان آوردیم. خداوند به آقا رسول الله می فرماید: به آنها بگو ” قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَ لكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنا ” شما ایمان نیاوردید شما اسلام آوردید”. چرا ایمان نیاوردید؟ ” وَ لَمّا یَدْخُلِ اْلإیمانُ فی قُلُوبِكُمْ ” آن چیزی كه مد نظر دارید باید در قلوب شما وارد شود. ایمان باید در قلب وارد شود تا ایمان معنا شود و ثمرات آن عیان گردد. وقتی آقا رسول ا… می فرمایند: “قولوا لا اله الا الله تفلحوا” اعراب می گفتند قبول داریم ولی این معنای ایمان نیست. خدا می فرماید که شما اسم تان مسلمان است، نه مؤمن؛ نگویید ما ایمان آوردیم. ایمان به معنای اعتقاد و دانسته نیست. خداوند می فرماید : ایمان باید وارد قلب شما بشود.

وقتی یك اعتقادی(درست یا غلط) وارد قلب انسان بشود ایمان است. اعتقاد ابتدای امر دانسته و دانش است. مثلا ما در معارف تشیع ، مقوله رجعت ها را داریم. این یك دانسته و اعتقاد است. وقتی این اعتقاد ( رجعت ها) وارد قلب شد؛ در ابتدا امیال و روحیات انسان را تحت تأثیر قرار می دهد و انسان دیگر نمی تواند بی تفاوت بماند. انسان مومن، انسان با تفاوت می شود.

وقتی یك مقوله در قلب انسان تبدیل به ایمان شد دیگر آن شخص نمی تواند نسبت به آن مقوله ای كه ایمان آورده است بی تفاوت باشد. یعنی آن  ایمان؛ میل، حال و هوا و روحیات او را عوض می كند.

ایمان نور است وقتی وارد قلب می شود قلب را تحت الشّعاع قرار می دهد. تا قبل از این انسان یك روحیات و حال و هوایی داشت وقتی آن مطلب به ایمان تبدیل می شود آن روحیات و امیال انسان عوض می شود. این نشانه ایمان است.

 ایمان به رسول الله(ص)

 ایمان به رسول الله(ص) یعنی آن نوع اعتقاد صحیح نسبت به حضرت که وارد قلب انسان بشود و قلب  را تحت الشعاع قرار دهد كه دیگر نتوان نسبت به آقا رسول الله بی تفاوت بود ، نتوان راحت نشست. مومنِ به پیامبر اعظم(ص) ، توجه به رسول الله(ص) برایش مهم جلوه می کند و رسول الله برایش دغدغه می شود. تا قبل از این انسان نسبت به آقا رسول الله اعتقاد داشت؛ ولی الان مؤمن به آقا ایشان شده است و دیگر نمی تواند بی تفاوت باشد. آن موقع انسان دنبال این می رود كه کشف کند دغدغه های حضرت ناشی از چه موضوعی بوده است؟ آقا رسول الله در حیات مادی خودشان دنبال چه چیزی بودند؟ چه اهدافی داشتند؟ نگاه و رفتارشان نسبت به ثقلین ؛ قرآن و اهل بیت علیهم السّلام چه بوده است؟ سیره و سنت حضرت چگونه بوده است؟ ایمان به  رسول الله یعنی اعتقادی نسبت به حضرت که نتوانی بی تفاوت باشی. یعنی شما خودت را از لحاظ نوع ایمان و دینداری ، سیره و سنت شبیه ایشان کنی.

آن اعراب صدر اسلام ، جمع كثیرشان نسبت به حضرت ایمان نداشتند؛ سیره و سنت آقا رسول الله برایشان جلب توجه نمی كرد؛ هرچند كه پیامبر در میان آنها بود ولی مردم به فكر زندگی خود بودند. ولی آن عده ای كه ایمان به رسول الله داشته اند؛ افکار ، امیال و قلبیاتشان و صفات و رفتارهایشان را مرضی خداوند تغییر داده بودند. نسبت به خواست، رضایت، ودغدغه های حضرت حساس شده بودند؛ لذا به جز سه یا چهار نفر كه نور ایمان حقیقتا در قلبشان نفوذ كرده بود و ثابت شده بود، بقیة افراد مرتد شدند! [3]

ایمان، جنبه های دیگر وجودی انسان را تحت تأثیر قرار می دهد. پس انسان نسبت به موضوعات ، ابتدا اعتقاد دارد و بعد، این اعتقادات، به ایمانیات تبدیل می شود. به طور مثال رجعت رسولان(ع) هنگام ظهور در ابتدا به صورت یك اعتقاد است ولی اگر این اعتقاد به قلب ما نفوذ پیدا كند به طوری كه رفتارهای ما را تحت تأثیر قرار دهد جزء‌ ایمانیات ما می شود. اكثر مقولاتی كه ما فكر می كنیم به آن ایمان داریم در مرحله اعتقاد است.

آن چیزی كه خداوند متعال در پله اول از ما انتظار دارد؛ ایمان است نه اعتقاد. این اعتقاد وقتی وارد قلب شد اولین اثری كه می گذارد این است كه روحیات و امیال انسان را عوض می كند.

زمان جنگ تحمیلی مثالش را زیاد داشتیم ، انقلاب اسلامی تازه شکل گرفته بود ، فردی كه اخلاق خوبی نداشت و زیاد به اعمال شرعی هم معتقد نبود ، در زمان جنگ به واسطه اثركلام و نور تقوای امام(ره) به او ایمان می آورد. اولین چیزی كه در شخص به وجود می آید این است كه من باید اطاعت كنم. و مطابق با كلام امام فرد به جبهه می رود(امام اذن جهاد می دهند) اگر چه هنوز فرد بداخلاق است و بعضی از اعمالش مشكل دارد ولی روحیات و امیال او تغییر كرده است؛ قبلاً‌ میلش نسبت به دنیا زیاد بود ولی به واسطه ایمان میلش به دنیا كم می شود و به جهاد و جبهه علاقه مند می شود؛ روحیه ولایت پذیری ، روحیه شهادت طلبی در او شکل می گیرد. میل به گناه در وجودش كم می شود؛ راحت طلبی و آرامش را نمی پذیرد ؛ وقتی این ایمانیات پررنگ تر شد  صفاتش را هم تغییر می دهد.  اخلاق آن شخص روز به روز بهتر می شود؛ بعد از مدتی حضور در جبهه و اثر گرفتن از تعلیم و تربیتهای جاری در آن محیط ، رفتار و صفات او هم تحت تأثیر قرار می گیرد؛ بسیار مهربان می شود . دیگر آن شخص آدم قبلی نیست . نیمه شب هم بلند میشود ،درون قبر می رود و به نماز و تهجد می پردازد . ایثار و از خودگذشتگی عادتش می شود. این اثر ایمانی است كه در قلب و روح او وارد شده است و بقیه جنبه های وجودی آن رزمنده را تحت تأثیر قرار داده است.

وقتی ایمان به الله تقویت شد دیگر انسان نسبت به الله نمی تواند بی تفاوت باشد. بیشترین ضربه به اهل بیت عصمت و طهارت(ع) را انسان های بی درد، بی تفاوت و بی دغدغه زده اند. مشرك و منافق كه دشمن بودند و تکلیفشان مشخص. عده قلیل كه ایمان داشتند حضرت را یاوری می كردند. پس ضربة اصلی را انسان های بی درد زده اند. پس : امنوا بالله یعنی این : اعتقادی به الله که به تبعش نتوانی بی تفاوت بنشینی.ایمان نور است انسان باید آنرا تشدید و تقویت  کند.

امام خمینی(ره) درمورد ایمان می فرمایند: اگر ایمان وارد قلب شود کارها اصلاح می شود ایمان به خدا نور است ایمان به خدا باعث می شود که تمام تاریکی ها از پیش پای مومنین بر داشته شود .ایمان عبارت است از آن مسائلی که شما با عقلتان ادراک کرده اید. آن مسائل را قلبتان هم به آن اگاه بشود و باورش بیاید .مبداء همه خیرات و منشاء و ترقیاتی که برای یک مملکت است چه در جهت مادی ومعنوی این است که ایمان در کار باشد. آنچه میزان سعادت است این است که انسان مومن باشد و صبر داشته باشد و دیگران را به صبر وادار کند و حق بگوید و دیگران را به حق گفتن وادار کند. پس همه بدبختی ها از ضعف ایمان و سستی یقین است .

تقوای بر اساس ایمان

هر مشكلی كه وجود دارد وقتی كه پیگیری كنید به شاخه اصلی(ایمان) برمی گردد. نور ایمان وقتی وارد قلب شد به حدی گسترش پیدا می كند كه اعمال انسان را تحت الشّعاع قرار می دهد لذا وقتی صحبت از تقوا می شود؛‌ تقوای براساس ایمان است. چرا بعضی افراد با تقوا بعد از مدتی بی تقوا می شوند؟ چرا بعضی افراد وقتی وارد مجلسی می شوند باتقوا هستند ولی وقتی بیرون می آیند بی تقوا هستند؟ چون این تقوا در اثر ایمانیات صحیح نیست. یكسری مسائل بیرونی باعث تقوای فرد شده است .  وقتی كه انسان احساس سرما می كند و كنار بخاری می رود و گرم می شود ولی هنگامی كه از بخاری فاصله می گیرد دوباره سردش می شود. ولی اگر حرارت وارد بدن شخص شود هركجا كه رود احساس گرما می كند این نشانه ایمان است و شخص مؤمن همیشه باتقوا است. لذا اولین رفتاری كه بعد از ایمان، خداوند مطرح می كند تقوا است. تقوای بدون ایمان دوام ندارد.

” وَ لَوْ أَنَّهُمْ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَمَثُوبَةٌ مِنْ عِنْدِ اللّهِ خَیْرٌ لَوْ كانُوا یَعْلَمُونَ “[4]

” یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسیلَةَ  وَ جاهِدُوا فی سَبیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ “[5]

“وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُری‏ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ اْلأَرْضِ “[6]  اگر اهل قریه ها ابتدا ایمان بیاورند و براساس ایمان تقوا داشته باشند خداوند بركات آسمان و زمین را شامل آن ها می كند.

تقوا باید بر اساس ایمان باشد. تقوا به خاطر پدر و مادر و معلم مدرسه درست نیست.