نوروز خوانی پیک شادی و سرور
جشن بزرگ نوروز با وجود دیرینگی بسیاری از آیین های خویش را در یاد برگزارکنندگانش نگه داشته به گونه ای که گوشه ای از این رسوم زیبا و شاد امروزه در نواحی مختلف ایران و کشورهای همسایه اجرا می گردد . نوروز خوانی از مراسم های زیبا و کهنی است که تا چند دهه پیش در استانهای شمالی و روستاها برگزار می شد و امروزه به صورت پراکنده شاهد اجرای آن هستیم . تا پیش از ورود اسلام به کشور ما ، مضمون این آیین در ستایش خدا ، توصیف طبیعت و بهار و مدح شاهان و بزرگان بوده ولی از آن پس باورها و عقاید شیعی در این آیین وارد شده اسست .
مختلف ایران و همسایگانش برگزار می گرددممممیطزر
نوروزخوانی نمایشی است همراه با شعر ، موسیقی ، آواز و جشن و سرور . لحظانی ناب و شیرین با پیوند دوستی ، مهر و عشق به همنوع . گروههایی همراه با ساز آواز می خوانند و تماشچیان پاسخشان می دهند . آنان که نظاره گر این نمایش هستند ، لحظات شادی را سپری می کنند . آنها دعوت می شوند تا برای شادباش نوروز چیزی به نوروزخوانان بدهند . میرنوروزی ، حاجی پیروز و نوروزخوانان دیگر بدون چشمداشت و تنها به یاد صفا و مهر گذشتگان و زنده نگهداشتن رسوم زیبای نیاکان بین مردم می روند تا لحظاتی شادی را برای آنها ارمغان آورند .
آیین نوروزی تنها یک رسم نیست نشان هویت و آزادگی ملتی است. مراسمی بی همتاست که هر سال تازه تر می شود ، رنگ کهنگی به خود نمی گیرد و تکرارش شیرین است . مردمان همه با شادی و پاکی به پیشبازش می روند و باز یاد عمو نوروز و ننه سرما را گرامی می دارند . هنوز هم دلشان برای ننه سرما که تا آخرین دم به پای عشقش می نشیند و به یکباره به خواب می رود ، می سوزد باز به دنبال عمو نوروز می گردند تا از او بخواهند دمی شکیبایی پیشه کند تا ننه سرما بیدار شود . این دل سوختن مهرشان افزون می کند و عشقشان دو چندان . این آیین های زیبا، این قصه های بازمانده از نیاکان هیچگاه کهنه نمی شود زیرا همه از اسطوره ، آرمان ، فرهنگ و ادب و تاریخ چند هزار ساله ایران ریشه دارد .
ایرانیان در گذشته چکامه ها و سازهای زیبایی داشتند که نام و اثراتی از آنها باقی مانده است مانند : نوروز، خسروانی سرود، آیین جمشید، روشنچراغ، گنج بادآورد، شادباد، دلانگیزان، سبزهدرسبزه، شب فرخ ، سبز بهار، اورنگی، کیخسرو، فرخروز، ساز نوروز و … امروزه نغمه نوروز در دستگاه همایون نواخته می شود . مردم ما چون نیاکانمان شادی و سرور را می پسندند . هنوز هم در برخی شهرها چند هفته پیش از نوروز گروه هایی به راه می افتند ، ساز و دهل و سرنا می نوازند، لباسهای رنگارنگ می پوشند و با نوای ساز و آواز خود مردم را به شادی و پایکوبی می کشانند .
نوروزخوانی پانزده روز پیش از عید نوروز شروع می شود . نوروزخوانان به روستاها می روند و با خواندن ترانه های محلی و شعرهایی در مدح ائمه ، سال نو را شادباش می گویند . آنان چند نفر هستند یکی شعر می خواند، دیگری ساز می زند و یک نفر با شعر خوان در خواندن همراهی می کند . یکی هم کوله کش است که هدایای مردم را گردآوری می کند . آنها با هم به در خانه مردم مي روند و مي خوانند :
باد بهاران آمده گل در گلستان آمده
بلبل به بستان آمده نوروز دهگان آمده
مژده دهید ای دوستان نوروز بزرگان آمده
نوروز دهگان آمده
صاحب خانه نيز با دادن پول و شيريني ، گردو ، تخم مرغ ،برنج ، و يا نخود و کشمش به گرمي از آنان پذيرايي مي کند . بسیاری از اشعار نیز همراه با منقبت ائمه اطهار بوده است :
همی خوانم امام اولین را شه کشور امیرالمومنین راوصی و جانشین یعنی علی (ع) را به یاسین و الف لام و به فیروزدهید مژده که آمد عید نـــــــوروز ……..امام دوازدهم مهدیش نام است تمام کل عالم را امام است بدانید حضرت صاحب زمان است به یاسین و الف لام و به فیروز دهید مژده که آمد عید نـــــــوروزخدایا صاحبخانه را خوشحال گردان جوانان ورا داماد گردانعروسش صاحب اولاد گردان به یاسین و الف لام و به فیروزدهید مژده که آمد عید نـــــــوروزهوا سرد است و بگرفته صدایم که چند تا تخم مرغ باشد دوایمایا همشیره ی فرخ لقایم بکش زحمت بیار عیدی برایم جوانت خیر ببینه از دعایم
نوروزتان پیروز
عالیه نقیب الذاکرین بافقی(مهرگان)