1000روز طلایی :مهر مادر ،شیر مادر

خطرات استفاده از پستانک)گول زنک(

اگر  مادران عزیز از نتایج مطالعات و تحقیقات متعددی که در جهان در ارتباط با عوارض وخطرات استفاده از پستانک انجام شده، آگاه شوند، هرگز برای آرام کردن کودک از پستانک استفاده نمی کنند. برخی از این عوارض عبارتند از:

تداخل در پستان گرفتن شیرخوار

نحوه مکیدن پستانک و سرشیشه با مکیدن پستان متفاوت است. در صورتیکه به کودک شیرمادر خوار پستانک داده شود بویژه در ماه های اول سبب سردرگمی شیرخوار در مکیدن وامتناع او از گرفتن پستان مادر می شود.

قطع زودرس تغذیه با شیرمادر

نتایج مطالعات حاکی از آن است که گرچه استفاده از پستانک در کوتاه مدت ممکن است سبب آرامش شیرخوار شود اما بدلیل عدم تمایل به مکیدن و تحریک پستان و کاهش برداشت شیر،موجبات قطع تغذیه با شیرمادر را فراهم می کند. بطوریکه در یکی از مطالعات نشان داده اند.در شیرخوارانی که پستانک استفاده می کردند، قطع شیرمادر در 6 ماهگی چهار برابر بیشتربوده است.

تغذه با شیر مادر

عفونت گوش میانی )گوش درد(

مصرف پستانک سبب افزایش خطر عفونت گوش میانی)اوتیت مدیا( در شیرخواران می شود.بطوریکه در سن 3 تا 18 ماهگی شیرخوارانی که از پستانک استفاده نکرده اند 33 درصد کمتراز سایرین دچار عفونت گوش شده اند. برخی مطالعات ابتلاء به این بیماری را در اثر مصرف پستانک تا 50 الی 100 درصد گزارش کرده اند.

عفونت قارچی دهان، برفک و پوسیدگی دندان

مصرف پستانک با افزایش لاکتوباسیل بزاقی و کاندیدا در دهان و در نتیجه با پوسیدگی دندان و عفونت قارچی دهان همراه است. میزان بروز کاندیدا در استفاده کنندگان از پستانک نسبت به سایرین تا دو برابر بوده است.

رشد دندانی نامناسب

پستانک سبب حرکات غیرطبیعی و تداخل در رشد طبیعی فک و دهان شده و در نتیجه موجب رشد دندانی نامناسب و جفت نشدن دندان ها می شود. اثرات نامطلوب پستانک بر شیرخواران دائمی است و اصلاح پیامدهای آن در مراحل بعدی زندگی بی نهایت مشکل است چون تکامل عضله تحت تأثیر قرار می گیرد .

آثار زیانبار بر تکامل روانی اجتماعی و تکلم کودک

پستانک بر تمایل کودک برای تقلید صداها و هوشمندی او اثر سوء دارد و باعث وابستگی مدام می شود و تکامل اجتماعی را با اشکال مواجه می کند. به علاوه چون کودک شیرمادر را کمترمصرف می کند، بر هوش او نیز اثر سوء دارد. باعث مشکلات عصبی رفتاری می شود چون وقتی حوصله اش سررفته یا نیاز به آرامش دارد، پستانک می مکد و این امر اجازه نمی دهدوالدین بررسی کنند که کودک از چه چیز رنج می برد.

سایر عوارض

استفاده از پستانک در شیرخواران بطور مشخصی همراه با افزایش علائمی از قبیل خس خس سینه، سرفه، گوش درد، استفراغ، اسهال، تب و کولیک)دل درد( و وزن گیری ناکافی بوده است.

سایر مشکلات عبارتند از: اختلال در تنفس، کاهش اشباع اکسیژن خون، احتمال جداشدن لاستیک و خفگی)درصورت استفاده از بند بعنوان آویزگردن خطر آن بیشتر می شود(، پیدایش آلرژی به لاتکس و اختلال خواب بخاطر بیرون افتادن گول زنک از دهان، افزایش احتمال حاملگی زودرس مادر….

مکیدن انگشت

شیرخواران معمولا روش هایی برای آرام کردن خود به کار می گیرند مثال قرارگرفتن دروضعیت جنینی یا مکیدن انگشت ویا مشت. مکیدن غیرتغذیه ای مثل مکیدن انگشت یا گول زنک، بیشترنشان دهنده نیاز شیرخوار به ارتباط عاطفی با مادر است. بهرحال مکیدن غیرتغذیه ای هر شیئی می تواندسبب اختلال در تغذیه با شیرمادرشود. در جوامعی که دسترسی به پستان مادر و مکیدن توسط شیرخوار بدون محدودیت است مکیدن انگشت دیده نمی شود.

اگر شیرخواری مایل به مکیدن غیرتغذیه ای است مثلا در مورد شیرخواران نارس در بخش های مراقبت ویژه نوزادان، مکیدن پستان خالی یا تخلیه شده مادر توصیه می شود که اثر تسکین دهنده صدای قلب مادر را نیزبه همراه دارد و از بوی آشنای مادر و لمس او لذت می برد.

نصرت قاسمیان