سلامت قلب نوزاد
تشکیل قلب و اغلب دستگاههای بدن انسان بین هفته دوم تا دهم بارداری اتفاق می افتد. با توجه به اینکه تشکیل قلب جنین مراحل بسیار پیچیده ای دارد لذا بیماریهای مادرزادی قلب بسیار شایع بوده و علیرغم پیشرفت های چشمگیر در درمان این بیماریها هنوز هم متاسفانه بیشترین میزان مرگ و میر را در بین بیماریهای مادرزادی دارد. بنابراین توجه به این بیماریها از نظر شناخت، پیشگیری و درمان بسیار اهمیت دارد .
بیماریهای مادرزادی قلبی علل متعددی دارد . در هشت درصد موارد علت بیماری فقط ژنتیکی می باشد و در دو درصد موارد علت بیماری فقط محیطی است.. بیماریهای مادرزادی قلب از دوران جنینی وجود دارند ولی در اغلب موارد در جنین مشکلی را ایجاد نمی کنند ولی بعد از تولد ممکن است در دوره نوزادی ، شیرخواری ، کودکی ، جوانی و یا بزرگسالی علایم بالینی و یا مشکلات خود را نشان دهند .با این حال تشخیص این بیماریها در جنین نیز از جهاتی دارای اهمیت می باشد. بیماریهای مادرزادی قلب بر حسب محل درگیری قلب بسیار متنوع می باشد .
پیشگیری
در صورت تشخيص پزشك، اكوكارديوگرافي قلب جنین از 12 تا 16 هفتگي انجام مي شود تا در صورت تشخيص ابتلاي جنين به نارسايي هاي حاد قلبي اجازه سقط داده شود.
مراجعه مادران دیابتی قبل از 16 هفتگی به پزشک متخصص قلب جهت اکو جنینی
مشاوره ژنتیک جهت مادرانی که یک فرزند مبتلا به بیماری قلبی دارند
اکوی جنین در مواردی که والدین یا یکی از فرزندان آنها دچار بیماری قلبی مادرزادی قلب می باشند
سونوگرافی پیشرفته درمادران با ریسک بالای بیماری آنومالی قلبی و غیر قلبی به ویژه در والدین بالای 35 سال
لازم است خانم‌ها برای باردار شدن حداقل سه ماه پیش از حاملگی برنامه‌ریزی کنند و اقدامات زیر انجام شود:
– آزمایش‌های لازم برای بررسی دیابت، اختلالات تیروئیدی و فنیل کتونوری
– بررسی آنمی و علت آنمی و درمان آن
– معاینه‌ی بالینی کامل از نظر بررسی وجود عفونت‌های مزمن و حاد و درمان آنها
– درمان فشار خون بالا
– کاهش وزن در مورد خانم‌های چاق
– درمان صرع
– حذف سیگار، کافئین و مشروبات الکلی
– اجتناب از تماس با بیماران مبتلا به بیماریهای ویروسی و عفونی
– تزریق واکسن سرخجه و هپاتیتBدر صورتی که انجام نشده باشد
– اجتناب از تماس با اشعه‌ی X خصوصاً در 2-10 هفته‌ی اول حاملگی
– دور بودن از استرس‌های روحی و روانی طی حاملگی
– مصرف روزانه‌ی مولتی ویتامین با اسید فولیک از سه ماه پیش از حاملگی و طی دوران حاملگی بررسی‌ها نشان داده است که مصرف روزانه‌ی مولتی ویتامین با اسید فولیک در خانم‌های باردار تا حدود زیادی ناهنجاری‌های قلبی و دستگاه عصبی را کاهش می‌دهد
با رعایت توصیه‌های فوق‌الذکر، خطر ایجاد ناهنجاری‌های مادرزادی قلب جنین در خانم‌های باردار کاهش می‌یابد.
نصرت قاسمیان