از دامن بی تفاوتی تا دام بی قانونی

بی تفاوتی را تا بحال بارها دیده ایم اینکه با جامعه چه میکند و امور مردم را به کجا میکشاند؟ بی تفاوتی در هر امری مستوجب عواقب خاص خود است نمونه ساده آن را میتوان اینگونه یادآور شد که عاقبت کار فرزندی که والدینش نسبت به وضعیت تحصیلی وی بی تفاوتند و وی را راهنمایی و تشویق نمیکنند و نظارتی روی تحصیل او ندارند ، ختم به بهترین دانشگاه و رشته تحصیلی و جایگاهی علمی نخواهد شد. هر چند در برخی مواقع استثنائاتی وجود دارد و تلاش تحسین آمیز فرزندانی با والدین بی تفاوت، اتفاقاتی خوب رقم زده و ایشان توانسته اند جایگاهی علمی را کسب و برای خود و جامعه مفید و موثر واقع شوند .
 رگه های بی تفاوتی در جامعه گاهی ناشی از خستگی ، ناامیدی و دلسردی افراد و البته گاهی ناشی از جو روانی هدفمندی است که توسط عده ای منفعت طلب حاکم شده است. قطعا این بی انگیزگی، دلایل روشن و پنهان متعددی دارد. در هر حال ثمره این شرایط عدم آینده نگری و داشتن هدف در زندگی خواهد بود و به تبع آن ، توان رصد و پیگیری امور در حوزه های مختلف در فرد یافت نخواهد شد و آنگاه است که عباراتی چون:《من مسئولم》 ، 《سهم من در بهبود شرایط کجاست》 و  این باور که 《من میتوانم تغییری در راستای بهبود اوضاع ایجاد کنم》مفهوم و ارزشی نخواهد داشت .
نمونه بارز این مسئله را میتوان حقوق های نجومی یا مسائل این سالهای موسسات مالی دانست که منجر به دلسردی و احساس خستگی در جامعه شده بود. هر چند در این موارد پس از مدتها بی تفاوتی، بالاخره اعتراضاتی به همراه داشت و منجر به یکسری تغییرات و شفافیت سازی ها در بعد مدیریتی و قانونی شد ولی باز آنچه باید محقق میشد، رخ نداد چراکه دوباره مبحث بی تفاوتی و خستگی پر رنگ شد و قسمتی از کار روی زمین ماند و نتیجه ای که باید گرفته نشد.
اما برخی مواقع بی تفاوتی در یک امری دلیلی چون تمرکز کردن افراد برموضوعاتی دیگر دارد. مثل در شرایط سخت اقتصادی امروز بیشترین توجه افراد در جامعه روی بهبود شرایط اقتصادیشان است و در این فضا احتمال غفلت و بی تفاوتی نسبت به امور دیگر پیرامونشان بیشتر میشود.
اگر بی تفاوتی به امور پیرامون عادت یک جامعه کوچک یا بزرگ شد، قطعا آن دسته فرصت طلبانی که در هر لباسی پیدا میشوند از تصمیم سازان و تصمیم گیرندگان بگیرید تا مجریان امور، خود را در سایه ای امن حس خواهند کرد و  قدمهای منفعت طلبانه خود را برخواهند داشت چرا که دوربینهای نظارتی و انتقادی سرگرم مسائلی دیگرند و اینجاست که جامعه آسیب پذیر میشود زخمهایی برمیدارد و چه بسا همین زخمها روزی سر راه همان بی تفاوت ها قرار بگیرد لذا وقتی بی تفاوتی در امری میکنیم ، هیچ تضمینی وجود ندارد که در آینده ای نه چندان دور به خودمان ضربه  نزد .
بی تفاوت نبودن در جامعه و خانواده در دین مبین اسلام با ابزاری به نام امر به معروف و نهی از منکر مطرح شده است و اینکه این دو موضوع در کنار مواردی چون حج واجب، خمس و … جزء فروع دین است قابل تامل است . پس خداوند نیز اصلاح امور جامعه را با ابزارهایی به نام امربه معروف و نهی از منکر تحقق پذیر دانسته و بر یک مسلمان واجب کرده تا نسبت به مسائل پیرامون خود در خانواده و جامعه بی تفاوت نباشد .
اما برخی مواقع، عده ای که موفق شده اند از دامن بی تفاوتی رخت برکنند ناخوداگاه از آن طرف بام افتاده اند و جزء ان دسته از افرادی قرارگرفته اند که قانون و شرع و عرف را رد کردند و اصطلاحا کاسه ای داغتر از آش شدند و البته گاهی آنچنان شعله ور میشوند که آش را میسوزانند. معضلی که این روزها پررنگتر شده است.
بعنوان نمونه همدلی و اتحاد و البته در کنار غیرت و مردانگی که کامیون داران چندی پیش از خود نشان دادند را درنظر بگیرید. در شرایطی که هر کسی بی هیچ قانونی کالایی را گرانتر میکند، ایشان بر ان شدند که خواستشان را در مجاری قانونی درست کنند البته در کنارش مسائلی پیش آمد ولی اینکه بی تفاوت نبودند و تسلیم نشدند ، ایستادگی کردند و طبق قانون حقشان را گرفتند تحسین برانگیز است. در مقابل عده ای نیز هستند که بی تفاوت به شرایط مردم به دنبال منافع خود هستند و بی هیچ قانونی و فقط با این توجیه که حق در افزایش نرخ دارند ، به گرانی دامن میزنند و بدتر از آن هم هست، آن عده ای که در مقابل این گران فروشان اعتبارفروش حتی یک کلام و سوالی نمیپرسند که چه شده، به چه حقی این گونه به من ستمی روا داشتی!
لذا سعی کنیم بی تفاوت نباشیم و برای اصلاح آن امری که تشخیص دادیم، قدمی یا کلامی از خودمان به جای بگذاریم، حال خواه آن امر ترویج معروفی و یا برچیدن یک منکر باشد، قدم را برداریم و مواظب باشیم در دام بی قانونی نیفتیم و خدای نکرده به مصداق این ضرب المثل نشویم که : آمد ابرو را درست کند، چشمش را کور کرد.

محمد مهدی علیزاده فلاح