برای بیشتر دیده شدن ، زبانها را می چرخاند نه عقل و شرع

کمتر کسی در محفلها زبانش را نمی گرداند و فقط گوش میکند .

برای بیشتر دیده شدن ، زبانها را می چرخاند نه عقل و شرع .

همه با نیت اصلاح وارد کارزار کلام می شوند و بر سر تصرف جایگاهی بالاتر تمام آداب بیان را رعایت می کنند .

برخی بعضی دیگر را از رعایت نکردن آداب تذکر می دهند.

خاموش که بنشینی و دقت کنی بیشتر رنگ مناظره در این محافل را می بینی . بیشتر سخنان از داده های نداشته نشات گرفته است و ظاهر هر امری مورد کلام است و کمتر کسی دوست دارد عمق امور را درک کند چرا که در غیر این صورت در مقام یادگیرنده قرار می گیرد نه صاحب نظر و منتقد و این نزول است و در برخی مواقع عقب نشینی تلقی می شود پس باید عباراتی چون : « نمی دانم » ، «شما مرا بیاموز »، «شما درست گفتی » را اینگونه جایگزین نمود که : « تجربه و علمم را برایت می گویم » ، « نکته ای یادت بدهم » ، « نه دقت نکردی » .

اما شالوده داستان شیخ جنید بغدادی و بهلول :

شیخ در جواب سوال بهلول از نحوه غذا خورنش می گفت که بهلول برخاست و دامن بر شیخ فشاند و گفت تو می‌خواهی که مرشد خلق باشی در صورتی که هنوز طعام خوردن خود را نمی‌دانی و به راه خود رفت. مریدان شیخ را گفتند: یا شیخ این مرد دیوانه است. خندید و گفت سخن راست از دیوانه باید شنید و از عقب او روان شد تا به او رسید. بهلول پرسید کیستی؟ جواب داد شیخ بغدادی که طعام خوردن خود را نمی‌داند. بهلول گفت آیا سخن گفتن خود را می‌دانی؟ عرض کرد آری. بهلول پرسید چگونه سخن می‌گویی؟ عرض کرد سخن به قدر می‌گویم و بی‌حساب نمی‌گویم و به قدر فهم مستمعان می‌گویم و خلق را به خدا و رسول دعوت می‌کنم و چندان سخن نمی‌گویم که مردم از من ملول شوند و دقایق علوم ظاهر و باطن را رعایت می‌کنم. پس هر چه تعلق به آداب کلام داشت بیان کرد.

بهلول گفت گذشته از طعام خوردن سخن گفتن را هم نمی‌دانی. پس برخاست و دامن بر شیخ افشاند و برفت. مریدان گفتند یا شیخ دیدی این مرد دیوانه است؟ جنید گفت مرا با او کار است، شما نمی‌دانید. باز به دنبال او رفت تا به او رسید. بهلول گفت از من چه می‌خواهی؟ تو که آداب طعام خوردن و سخن گفتن خود را نمی‌دانی، آیا آداب خوابیدن خود را می‌دانی؟ عرض کرد آری. بهلول گفت چگونه می‌خوابی؟ عرض کرد چون از نماز عشا فارغ شدم داخل جامه‌ خواب می‌شوم، پس آنچه آداب خوابیدن که از حضرت رسول (علیه‌السلام) رسیده بود بیان کرد.

بهلول گفت فهمیدم که آداب خوابیدن را هم نمی‌دانی. خواست برخیزد جنید دامنش را بگرفت و گفت ای بهلول من هیچ نمی‌دانم، تو قربه‌الی‌الله مرا بیاموز.

بهلول گفت چون به نادانی خود معترف شدی تو را بیاموزم.