لهجه شناسي بافق (1)

۳ دیدگاه

دوشنبه - 30 اردیبهشت 1392

فرهنگ به عنوان ماندگارترين شناسنامه هويتي هر مردمي از جايگاه ويژه اي برخوردار است. شايد مهمترين و رسا ترين متغير تشكيل دهنده فرهنگ ؛زبان و لهجه گفتاري مردم هر سرزميني است. لهجه مردم بافق يا به قول فرهنگستان گويش بافقي شبيه هيچيك از گويشهاي مرسوم در استان يزد وحتي كرمان وخراسان نيست وحتي برخي اصطلاحات زيبا و بكر همانند” تن خود سر دادن” اختصاص به اين قلمرو دارد وبس!! اگرچه به برخي گويشهاي كرمان نزديكتر است.آنچه در پي مي آيد گويش بافقي است كه نگارنده سالياني است ياداشت كرده ام.از شما عزيزان هم كمك مي طلبم تا چنانچه كلمه اي را نياورده ام يا اشتباه نگاشته ام به اينجانب يادآوري فرما ييد. اميد آنكه لهجه باستاني و ماندگار بافقي همچنان جاودانه تاريخ باقي ماند.

سید محمد میر سلیمانی بافقی

رديف	گويش بافقي	معنا	تلفظ
1	آبابا	پدر بزرگ	ababa
2	آبي بي	مادر بزرگ	abibi
3	آتارماتارو	هواي گرگ وميش	ataromataru
4	آدابي	خوش رنگ،خوش پوش
5	آدم بار	مورد پسند
6	آدور	خار بيابان	adur
7	آتيش	آتش	atish
8	آتشي	تندو داغ	ateshi
9	آتِل	مزاحم	atel
10	آخُرو	اجاق وسط اتاق	akhoru
11	آرارو	گهواره	araru
12	آرت	آرد
13	آرت بريزو	آردبا خرماوشاهدونه وكنف
14	آرت بيز	الك آرد
15	آروس	عروس	arus
16	آروسوني	عروسي	arusi
17	آزارو	مريضي كوچك	azaru
18	آذُقه	آذوقه حيوان	azughe
19	آسِر	آستر لباس	aser
20	آسْسِه	آهسته	as .se
21	آشو	آسياب دستي	ashu
22	آفتابو	جايي كه صبح زود آفتاب افتاده	aftabu
23	آهِن	آهن	ahen
24	آونگ	درپوش حوض
25	اتاق خمير كُني	اتاقي كه درآن خمير درست مي كردند
26	اَخودش مياد	مغرور ؛خودراضي	Akhodesh myad
27	اخوئه	خميازه	akhoee
28	اُرسي	دمپايي	orosi
29	ارضا	عليرضا	areza
30	اَرج	نوك انگشت تا آرنج	araj
31	اَرَبُونه	دايره موسيقي	arabune
32	ازيردررفتن	لم دادن
33	اَزُوشْ نمي ياد	نمي تونه؛ بلد نيست	Azosh nemyad
34	اِسَن	دسته بيل
35	اِسْسَخ	استخر	Es .sakh
36	اُسْسا	استاد كار	Os .sa
37	اِسپِل	طحال	espel
38	اَستُ لله	اسدالله	astolla
39	اَسَرِنو	دوباره ؛ازنو	As .sareno
40	اِسوندن	گرفتن	esundan
41	اِسفِر	پاي كار تا بالاي ديوار	esfer
42	اسير	منتظر
43	اُشتُر	شتر	oshtor
44	اشتر خون	محل خوابيدن
45	اشتر گلو	موج بزرگ؛سيفون
46	اِشپِش	شپش	eshpesh
47	اُشتُو	شتاب ؛عجله	oshto
48	اِشكسْسَن	شكستن
49	اشكمبه	سيرابي	Eshkam be
50	اُشكُلُو	چوب بهم زن آتش تنور	oshkonu
51	اِشكَفت	شكاف زير كوه	eshkef