بیماری فاویسم
بیماری فاویسم
فاویسم یک بیماری ارثی خونی می باشدکه به علت کمبود یکی ازآنزیم های گلبول قرمز ایجاد می شود. این بیماری وابسته به جنس بوده وبیشتر در جنس مذکردیده می شود.بیماران در حالت عادی کاملاطبیعی بوده وهیچگونه علامتی ندارند مگر آنکه با مواد خوردنی مانند باقلا مواجهه پیدا کنند که در این صورت دچار علائم حاد بیماری می شوند.علائم بیماری فاویسم24تا48 ساعت پس ازخوردن موادی که اکسیژن در آنها زیاد تولید می شودمانندباقلا؛آسپرین با دوزبالا؛داروهای ضد مالاریا؛ویتامین k ؛مصرف برخی از آنتی بیوتیکها؛نفتالین وحنا که باعث پارگی ویا ازبین رفتن گلبولها قرمز می شوندو بطور ناگهانی باتب خفیف؛بی حالی؛رنگ پریدگی؛حالت تهوع وگاهی استفراغ؛تیرگی ادراروگاهی دردشکم وکمر شروع می شودکه درصورت عدم درمان مناسب احتمال آسیب دیدن کلیه هاوایجاد نارسایی کلیوی ونیز کم خونی شدیدوصدمات حاصل از آن وجوددارد.درصورت وجود یک فرد مبتلا درخانواده بررسی برای همه افراد خانواده و همچنین افرادمذکر فامیل مثل پسرخاله ؛پسر دایی؛پسرعمووپسر عمه توصیه می شود.درایران بیماری بومی سواحل دریای خزر است ولی کانونهایی ازبیماری درسواحل خلیج فارس وروستاههای شمالی ایرانشهردراستان سیستان وبلوچستان نیز دیده می شود.
آزمایش تشخیصی این بیماری درحال حاضر درهمان بدوتولد(3تا5روزگی)همزمان باآزمایش کم کاری مادرزادی تیروئیدوفنیل کتونوری انجام می شودکه درصورت تشخیص بیماری اقدامات لازم ازطریق مرکز بهداشت صورت می گیرد.
اقداماتی که والدین کودک مبتلا به فاویسم باید انجام دهند:1-شناخت دقیق عواملی که موجب بروز حملات بیماری می شوند.2-درصورت مراجعه به پزشک یا مرکز درمانی بیماری کودک اعلام شود. 3- عدم مصرف آسپرین واستفاده از مسکن یاتب طبق نظر پزشکی که ازبیماری کودک خبر دارد.4 –کودک مبتلا ازخوردن سبزیجات زیاد وبیش از حد معمول پرهیز کند.5-ازمصرف نفتالین وحشره کش درمنزل خودداری شود.6-اگرمادری هستید که به فرزندتان شیرمی دهید هرگز باقلا وآسپرین نخورید ودرمورد مصرف سایر داروها نیز با پزشک مشورت کنید.7-درصورت بروز حمله فاویسم به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه نمایید.8-برخی ازبیماران که میزان فعالیت آنزیمی درآنها کم است حتی بااستنشاق بوی باقلای تازه باعث بروزهمولیز می شود بنابراین پرهیز از مواجهه به معنی نخوردن آن به تنهایی نیست. 11-هرچند خطربروز عارضه فاویسم پس از 10سالگی کاهش می یابد امابهتراست همیشه مراقب او باشید. منبع hhtp://www.gmu.ac.ir
عباس دهقان