۴۱ سال خام فروشی دیگر بس است،مسئولین کشوری خدا را در نظر بگیرند

.

از زمان ارسال اولین محموله سنگ آهن از بافق به سمت اصفهان بیش از ۴۱ سال می گذرد .در آن سال ها به دلایلی شاید همچون نبود نیروی انسانی متخصص در استان یزد و شهر بافق ،عدم پیشرفت کنونی تکنولوژی در انتقال آب ،نفوذ نمایندگان اصفهان و …قرار بر این شد که سنگ آهن برای تبدیل به فولاد به اصفهان منتقل شود .پس از راه اندازی اولین کارخانه ذوب آهن در اصفهان و رخنه بیشتر آنان در در سطوح بالای تصمیم گیری جانمایی مکان احداث واحدهای فولادی،تا توانستند افزایش ظرفیت را در جوار آن کارخانه دادند.(برای مثال فولاد مبارکه و ….)مکان بعدی برای تولید فولاد خوزستان بود .خوزستان نیز به دلیل دارا بودن پتانسیل بیشتر از اصفهان(در دسترس بودن آب،نزدیکی به منابع انرژی و آب های آزاد و …) توانست تعدادی واحد فولادی در آن استان احداث کند .متاسفانه به دلیل ضعف مسئولین استان و نمایندگان آن، استان یزد نتوانست تا قبل از سال ۷۸ واحد فولادی احداث شده ای در خود ببیند .جالب اینکه پس سال ها واحدی فولادی در یزد احداث شد که مواد اولیه آن آهن قراضه بود (یعنی نمی توانست سنگ آهن مصرف کند) با ظرفیت ۴۰۰ هزار تن در سال و میلیون ها تن سنگ آهن کما فی السابق برای ایجاد ارزش افزوده و تبدیل به فولاد و ایجاد اشتغال همچنان به خارج از استان ارسال می شد .
این داستان تا زمان قبل از تصدی سمت مدیرعاملی شرکت سنگ آهن توسط مرحوم دکتر محمد دهستانی (اسطوره سازندگی بافق)ادامه یافت .با ورودش و گستردگی دانش و بینش وی در راستای احداث واحدهای جوار معدنی گام برداشته شد .واحد نیمه تمام کنسانتره سازی به بهره برداری رسید و کلنگ واحد آگلومراسیون ،فولاد سازی به روش احیای مستقیم و ریخته گری مداوم به زمین خورد و در واحد آگلومراسیون قرارداد منعقد شد و پیشرفت هایی در پروژه صورت گرفت ولی در واحد احیای مستقیم کاری صورت نگرفت .
هرچند مجوز احداث واحد فولاد سازی توسط شرکت سنگ آهن اخذ شده بود ولی متاسفانه علی رغم مقاومت مسئولین وقت شرکت سنگ آهن، واحد احیا و ریخته گری مداوم از این شرکت جدا شده جزء ۸ طرح فولاد استانی به شرکت ملی فولاد ایران واگذار گردید .
گذشت ۴ سال از جدایی این پروژه از شرکت سنگ آهن و واگذاری آن به چنین بخش خصوصی ای، دلیل مقاومت مسئولین وقت سنگ آهن و اصرار شرکت ملی فولاد را برای تصاحب طرح، این گمان را در ذهن مردم ولایت مدار بافق تقویت کرد که شاید هدف از این امر برنامه ریزی شده توسط مافیای قدرتمند فولاد کشور جلوگیری از احداث واحدی باشد که بتواند سنگ آهن استخراجی از منطقه بافق را مصرف کرده اشتغال و ارزش افزوده ای در محل استخراج ایجاد کند .
لازم به ذکر است شهرهایی همچون سیرجان و اردکان که ۲۰ سال پس از بافق آهن استخراج کرده اند در حال حاضر چندین واحد مصرف کننده سنگ آهن فعال یا در آستانه بهره برداری دارند ولی بافق به دلیل کمکاری مسئولین شهر و استان هنوز یک واحد تولید فولاد ندارد و این درحالی است که ظرفیت تولید شرکت سنگ آهن مرکزی به بیش از ۶ میلیون تن سنگ آهن در سال افزایش یافته است .
نکته آخر اینکه به گفته مدیرعامل سازمان توسعه در ماه های اخیر طرح فولاد نیریز( به شیوه کارشناسی) واگذار گرید بدینصورت که ۶۵ درصد مالکیت این طرح به شرکت غدیر و ۳۵ درصد باقیمانده نزد سازمان توسعه باقی ماند.
طرح واگذار شده فولاد بافق در چند روز اخیر تبلیغات گسترده ای در راستای جذب حدود ۲۰۰ نفر نیرو انجام داده است که امیدواریم با عمل به وعده ها بتواند گوشه ای از آب رفته را به جوی برگرداند هر چند هنوز نصب تجهیزات به طور کلی شروع نشده و حتی سالن نورد نیز کاملا آماده نیست.

روش میکرو میل Micromill تکنولوژی خاص شرکت دانیلی ایتالیا در تولید پیوسته میلگرد از آهن قراضه (منبع روزنامه دنیای اقتصاد شماره ۳۱۵۶)
روش میکرو میل ادامه تکامل روش های پیشین فولادسازی و نورد است به طوری که از زمان شارژ آهن قراضه در کوره تا ورود محصول در انبار حدود سه ساعت طول میکشد و این خط تولید بدون انقطاع می تواند ۲۳ ساعت در روز کار کند .
فولادسازی به طور کلی از صنایع انرژی بر محسوب میشود و در خط تولید محصولات فولادی یکی از گره های مورد توجه در مصرف انرژی خنک سازی شمش فولاد پس از ریخته گری و گرم سازی مجدد آن در کوره پیش گرم برای مرحله نورد است .
در تکنولوژی جدید شرکت دانیلی که به آن میکرو میل می گویند سرعت انجماد ودر نتیجه سرعت ریخته گری مداوم مذاب و تبدیل آن به شمش فولادی تا حد زیادی افزایش یافته است و این امکان را می دهد که کلیه مذاب یک پاتیل در یک خط ریخته گری شده به شمش تبدیل گردد و شمش تولیدی بدون آنکه بریده شود وارد قفسه های نورد می شود و خط تولید یکپارچه خواهد بود .
از این نوع تکنولوژی تولید فقط یک نمونه در ایالت آریزونای امریکا در حال کار است و دومین واحد آن در دزفول در حال ساخت و راه اندازی توسط شرکت دانیلی ایتالیاست .

یاد آوری :
اگر شما در سال ۴ و نیم میلیون تن شمش فولاد وارد کنید مثل این است که سالانه ۵۰۰ میلیون دلار(۱۵۰۰میلیارد تومن) را دارید به دیگران می دهید !(برای هر تن ۶۰ تا ۷۰ دلار ارزش افزوده در نظر گرفته می شود .)
از این ۵۰۰ میلیون دلار ،۱۵ درصد دستمزد است یعنی حدود ۷۵ میلیون دلار(۲۲۵میلیارد تومن)
اگر متوسط حقوق یک نفر در حوزه فولاد ایران را ۱۰ هزار دلار(۳۰ میلیون تومان در سال) فرض کنید مثل این است که سالانه حقوق ۷۵۰۰ نفر را در خارج از کشور تامین می کنید .
و از این بدتر صادرات سنگ آهن خام به میزان حدود ۱۷ میلیون تن در سال بوده و این در واقع از دست دادن سالانه یک میلیارد دلار ارزش افزوده می باشد .
(بخشی از سخنان “جیان پیتروبندتی” مدیرعامل ۷۱ ساله کمپانی دانیلی ایتالیا اخیرا در تهران)

حمیدرضا رنجبر بافقی