مروری بر سوره حدید(3)

لَهُ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ یُحْیِی وَیُمِیتُ وَهُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿٢﴾ هُوَ الأوَّلُ وَالآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ ﴿٣﴾
حکومت آسمان ها و زمین برای اوست ، زنده می کند و می میراند و او بر هر چیزی تواناست. اوست اول و آخر و ظاهر و باطن و او به هر چیزی آگاه است.
فرمانروای حقیقی هستی خداست و حکومت انسان بر زمین امر اعتباری است نباید مغرور شد اوست احیاء و اماته که در آیه آمده شامل هر احیائی و اماته ای می شود مثل ایجاد ملائکه ، احیاء جنین ، احیاء حیوانات و گیاهان و همچنین مرگ هر چیزی و انسان و… همه در ید قدرت اوست احیاء واماته دیگران نفوذ با واسطه اوست وگرنه اگر اجازه او نباشد کارد تیز گردن اسماعیل را نمی برد بله هر آن چه بشر بدان رسیده و یا در طبیعت بوده با اذن او اثر می گذارد و به خودی خود علت تامه نیست گرچه بعضی علت ناقصه را چون هویداست اشتباهاً علت تامه پنداشته اند نمرود از ابراهیم(ع) پرسید خدای تو کیست؟ ابراهیم گفت : همان که زنده می کند و می میراند نمرود دو زندانی را طلبید یکی را آزاد و دیگری را کشت گفت من هم زنده می کنم و می میرانم . ابراهیم (ع) در مقابل نمرود مثال آشکار زد خدای من خورشید را از مغرب می آورد تو از مغرب بیاور اهل کفردیگر مبهوت شدند الغرض ما گاهی چون علت ناقصه ملموسمان است از علت تامه غفلت می کنیم .
او به هر چیزی تواناست چون او محیط بر هر چیزی است و احاطه فرع اطلاق قدرت است اول و اخر و ظاهر و باطن فرع اسم محیط است و احاطه را می رساند در این چهار صفت قید زمان و مکان وجود ندارد او سر آغاز جهان و سر انجام آن است او ظاهر است در پدیده هایش نظام هستی نشانه قدرت اوست و باطن است ذات پاک او از همه مخفی است .
به قول بعضی او با دلیل و برهان خرد پسند ظاهر است و بدان جهت که دانای نهان هاست و از همه چیز آگاه است باطن
بنابرین او محیط بر هستی است لذا او علیم است همه چیز در محضر او حاضر است و او به همه هستی علم حضوری دارد لحظه ای آنی چیزی از او مخفی نمی ماند .