افسردگی

افسردگی عبارتست از یک احساس طولانی مدت تنهایی ، ناامیدی ، شک به خویشتن و احساس گناه که می تواند منجر به تغییرات رفتاری پایدار بر عواطف تفکر و روابط اجتماعی گردد. افسردگی می تواند به صورت ناگهانی و بدون هیچ علت خاصی ظاهر گردد و یا به دنبال ایجاد یک سری اتفاقات ناگوار پشت سرهم که برای یک فرد اتفاق افتاده شروع گردد. افسردگی در زنان بیش از مردان دیده می شود و سن شیوع آن بین بیست تا سی سالگی است. نوع دیگری از افسردگی ، به نام اختلال افسردگی فصلی داریم که بیشتر در پاییز و زمستان دیده می شود و به احتمال قوی به علت کاهش نور و تغییرات هورمون ملاتونین ایجاد می گردد. براساس طبقه بندی جهانی بیماریهای روانی، افسردگی دارای نه ویژگی عمده است که اگر حداقل پنج مورد از آن دیده شود تشخیص قطعی است.
1-داشتن خلق و خوی افسرده که تقریبا در تمامی ساعات روز با فرد است.
2-عدم لذت بردن از فعالیتهایی که قبلا از آنها لذت می برده یا برای دیگران لذت بخش است.
3- احساس بیش از حد گناه و خود کم بینی
4- ترجیح دادن مرگ بر زندگی
5- کم خوابی یا پرخوابی
6- کم اشتهایی یا پراشتهایی
7- کند شدن فعالیت های ذهن و جسم
8- احساس نداشتن انرژی جهت انجام کار
9- اختلال در تمرکز و تفکر
درمان افسردگی شامل درمان دارویی و شناخت درمانی است.
شناخت درمانی:
1-هدف های دشوار را رها کنید.
2- مسئولیت بیش از حد توان نپذیرید.
3-تصمیمات بزرگ مانند تصمیم به تغییر شغل یا انتخاب همسر در زمان افسردگی اشتباه است.
4- استرس ها را شناسایی و کاهش دهید.
5- حداقل 30 دقیقه نرمش ، یک روز در میان ، باعث افزایش گردش خون و اکسیژن رسانی به مغز و آزاد شدن واسطه های شیمیایی اندورفین و انکفالین می گردد. این دو واسطه شیمیایی اثر ضدافسردگی در مغز دارند.
6- نظم و برنامه ریزی جهت خوابیدن، بیدار شدن و غذا خوردن که باعث تنظیم ساعت بیولوژیکی بدن می گردد. این ساعت در افراد افسرده مختل شده است.
7- هرچه شناخت و آگاهی فرد نسبت به بیماری افسردگی و علایم آن بیشتر گردد باعث می شود بیماری بهتر کنترل شود.
8- مصرف سیگار و مواد مخدر و الکل باعث تشدید افسردگی می گردد.
9- هرچه شناخت نسبت به افکار خود فرد افزایش یابد بیماری بیشتر تحت کنترل خواهد بود.
10- برقراری ارتباط با دیگران ،حضور در جمع خانواده و دوستان ، پرداختن به فعالیت های جمعی، شرکت در کنسرت و سینما و گوش دادن به موسیقی های ملایم در کاهش افسردگی موثر است.
11- افسردگی یک بیماری طولانی مدت است و درمان آن ممکن است چند ماه بطول بینجامد.
دانستن این نکته جهت انجام درمان کمک کننده است.
درمان دارویی :
روشهای فوق به عنوان روش های شناختی و رفتاری مطرح هستند ، افزون بر این روشها درمان دارویی ممکن است نیاز باشد . داروهای ضد افسردگی به چند دسته تقسیم می شوند که هر کدام با عملکرد خاصی از میزان فسردگی می کاهد. در زمان افسردگی سطح واسطه های شیمیایی مغز که نقش شادی آور دارند کاهش می یابد د این زمان داروهای ضد افسردگی با افزایش ساخت یا تسهیل در عملکرد این واسطه ها تاثیرات خود را به انجام می رسانند.
دکتر محمد رضا آیت اللهی