بررسی علل عدم مشارکت دختران محصل در فعالیت های بدنی و ورزش در شهرستان بافق

امروزه تربيت بدني و ورزش به عنوان يك ضرورت انكارناپذير و يك نياز اساسي زيربنايي براي تمام كشورها و جوامع محسوب مي شود و به طور چشمگير و فزاينده مورد توجه همگان قرار گرفته است . از آثار مثبت اين پديده مي توان به تأمين سلامت و بهداشت جسماني و رواني، كاهش هزينه هاي درماني و افزايش ميزان توليد و بهره وري شهروندان اشاره كرد . مقوله ورزش و تربيت بدني مي تواند به عنوان يك وسيله تفريح و گذران اوقات فراغت و ابزار مؤثر براي جلوگيري از انواع انحرافات اجتماعي بويژه اعتياد به سيگار و مواد مخدر باشد . علاوه بر اين، در دنياي معاصر كه عصر هجوم ماهواره ها لقب گرفته است، پديده ورزش مي تواند به عنوان ابزاري سالم و نسبتاً ارزان براي مقابله با انواع تهاجمات فرهنگي بويژه در كشور ما به كار گرفته شود.

زنان بعنوان یکی از فعالترین اقشار جامعه،باید از امکانات مناسب برای سالم سازی جسم و روح خود برخوردار باشند که این امر مستلزم گرایش آنها به ورزش است.در کنار مشکلات متعدد از جمله کمبود هایی نظیر تاسیسات،امکانات،تجهیزات،وسایل و میادین ورزشی،مسئله مهم نگرش افراد جامعه به ورزش کردن آنهاست.ا ز سوي ديگر زنان بدليل ساختار فيزيولوژيكي متفاوتي كه نسبت به مردان دارند ورزش كردن براي آنان امري ضروري تر بنظر ميرسد لذا بر آن شديم تا به بررسي و تحقيق در خصوص مشكلات و موانع حضور دختران در  ورزش در شهرستان بافق ببپردازيم.  

اين تحقيق با هدف بررسی علل عدم مشارکت دختران محصل در فعالیت های ورزشی در شهرستان بافق انجام گرديد.بدین منظور پرسشنامه ای در قالب دو بعد مشارکت و عدم مشارکت با 30 پرسش و 4 پرسش ویژگی فردی تهیه و بین 130 دختر محصل دبیرستانی که بصورت تصادفی طبقه ای از بین 600 دانش آموز بعنوان نمونه انتخاب شده بودند توزیع شد.تمامی افراد پرسشنامه را پر کرده و سپس جمع آوری شد.در این تحقیق تعداد 15 عامل عدم مشارکت در قالب سه دسته کلی موانع کاربردی(مانند:کمبود زمان،هزینه بالا،عدم امکانات،نبود وسيله نقليه و…) ،موانع شخصی(شکل نامناسب بدن،مخالفت خانواده،عدم اعتماد بنفس و …) و موانع فرهنگی اجتماعی(سنت های فرهنگی غلط حاکم بر جامعه،عدم رعايت مسايل اخلاقي در محل هاي ورزشي و …)  مورد ارزیابی قرار گرفت.پس از تجزیه و تحلیل آماری داده ها نتایج زیر بدست آمد.در این تحقیق 76/30 در صد افراد مشارکت و 23/69 درصد عدم مشارکت خود را اعلام نمودند.در دسته موانع کاربردی ،کمبود پارک مخصوص بانوان،در دسته موانع شخصی،عدم تمایل زنان در استفاده ازمکان های مشترک ورزشی زنان و مردان و در دسته موانع فرهنگی اجتماعی،دید نامناسب جامعه به ورزش زنان بیشتری تاثیر را در عدم مشارکت دختران محصل در فعالیت های ورزشی داشته است.از بین سه دسته ذکر شده تاثیر موانع کاربردی بر عدم مشارکت معنی دار بود و لی دو دسته دیگر یعنی موانع کاربردی و موانع فرهنگی اثرات معنا داری بر عدم مشارکت نداشتندp≤0/05.مقایسه میانگین سه دسته موانع اثر گذار بر عدم مشارکت نشان داد که تاثیر سه دسته یکسان نبوده و بیشترین تاثیر مربوط به موانع کاربردی و کمترین تاثیر مربوط به موانع شخصی بوده است.با توجه به نتايج بدست آمده موانع كاربردي شاملکمبود اماکن ورزشی نزدیک محل سکونت، کمبود امکانات ورزشی تدارک شده ویزه بانوان توسط شهرداری،کمبود زمان،کمبود مربیان کارآزموده برحسب نیاز های خاص ورزشی زنان،کمبود پارک مخصوص بانوان در مناطق مختلف  شهر،نبود وسیله حمل و نقل و هزینه اماکن ورزشی مهمترين دلايل عدم مشاركت بودند كه ميبايست مورد توجه دست اندركاران ورزش شهرستان قرار گيرد.

عباس فتاحی بافقی- فرشته کریمی