هفت سین از گذشته تا به امروز

دسته: مقالات
۶ دیدگاه
چهارشنبه - 25 اسفند 1395

از گذشته های دور، از همان نخستین سالهای بزرگداشت نوروز مردم ما خوان نوروزی یا سفره هفت سین را می گستراندند . در سفره، چیدنی هایی بود و هست که هر کدام نمادی از سلامتی ، رزق و روزی و زایش و برکت است . در ایران باستان رسم بود بیست و پنج روز پیش از نوروز در کاخ پادشاهان دوازده ستون از خشت خام بر پا می کردند و بر هر کدام غله ای می کاشتند ،آنها عقیده داشتند اگر سبزه ها خوب بروید سال پربرکتی خواهند داشت . آنها دانه های گندم، جو، برنج، لوبیا، عدس، ارزن، باقلا، نخود و کنجد را بر ستون های خشتی می کاشتند و روز ششم فروردین آنها را بر می چیدند و به نشان برکت و باروری در تالارها پخش می کردند . بر خوان نوروزی خود سبزه های گندم، ارزن و جو قرار می دادند . امروزه نیز چیزی که وجودش بر سر سفره هفت سین ما مهم تر از همه است سبزه می باشد . مردم یزد در گذشته تره تیزک که در گویش خود به آن ششه می گویند بر روی کوزه سفالی سبز می کردند . جز سبزه که نشان از تازه شدن زندگی می دهد بر خوان نوروزی خود مواد دیگری نیز می گذارند که به نشان هر کدام اشاره ای کوتاه خواهیم داشت :

سنجد : سنجد انگیزه زایش کیهانی است و عطر برگ و شکوفه های آن محرک عشق و مهر می باشد . ایرانیان دانه های سنجد را با آویشن در هم می آمیختند و با نقل و سکه بر سر سفره می گذاشتند .

نارنج : نمادی از گوی زمین است . همیشه آن را درون ظرف آب می گذاشتند به نشان گوی زمین در کیهان و گردش آن روی آب به معنی برج های دوازده گانه و تحویل سال است .

گل بیدمشک : گل ویژه اسپندماه که عطر خاصی دارد و در معطر ساختن فضای خانه نقش مهمی ایفا می کند . به جز این گل از گل نرگس، سنبل و شب بو نیز استفاده می کنند که نوید بخش بهار هستند .

سرکه : نمایانگر پاکی محیط و زدودن آلودگی است

نان : نماد برکت. مردم نان سنگک بزرگی می پزند و بر سفره نوروزی می گذارند یا کماچ درست می کنند . در گذشته نان هایی به اندازه کف دست می پختند و بر آن نیایش می خواندند بافقی ها به این نان کوچک کلو می گفتند . علاوه بر کماچ نان شیر و کلوچه های خانگی نیز زینت بخش سفره است .

آجیل نوروزی : ایرانیان پسته، فندق، بادام زمینی و تخمه خندان را بوداده بر سرسفره می نهادند .

تخم مرغ : تخم مرغ بن مایه خوان نوروزی است که به صورت رنگ کرده جلوه نمایی می کند و نماد نطفه و نژاد است . تخم مرغ تمثیلی است از نطفه باروری که باید جان بگیرد پوست آن نیز نماد آسمان و کیهان است .

سکه : پول زرد و سفید نمادی است از برکت و سرشاری کیسه

شیرینی و نقل : نماد شیرین کامی

جز اینها که بیان شد بر خوان نوروزی گلابدان پر از گلاب، سبزی خوردن، پنیر، کاهو، و سفره آرد نیز می نهادندکه اینها همه نماد برکت است و ستایش ایزدی .

سیر: نماد میکروب زدایی و پاکیزگی محیط زیست و سلامت بدن است که بودنش بر سر سفره لازم می باشد . ایرانیان صبح روز نوروز پوست سیر را با دانه های اسپند و پیاز گلپر در آتش می سوزاندند تا بویش خانه را پاک کند .

انار : انار نزد مردم ما همیشه مقدس بوده است پردانگی انار ، نماینده برکت و باروری و رزق می باشد ایرانیان انار را در تاس مس پر آب می انداختند و بر سفره می گذاشتند .

سمنو : سمنو را از جوانه های تازه گندم مهیا می کنند . نماد فراوانی خوراک و غذاهای پرنیرو است و نماد بارور شدن گیاهان .

سماق : نماد عشق مهر و پیوند دلها است .

اسپند : دود کردن اسپند را مردم ما در نیایش های خود به کار می بردند و امروزه به عنوان رفع چشم زخم از آن استفاده می کنند . اسپند دود کردن درود فرستادن است بر درگذشتگان و نیز برای ضدعفونی نمودن محیط خانه .

ماهی : اسفند ماه در برج حوت است و حوت بعنی ماهی . هنگام نوروز حوت به برج حمل تحویل می گردد . نمادی از آخرین ماه سال است و آب و باروری . خوردن سبزی پلو با ماهی در شب عید و وجود ماهی در ظرف آب بر سر سفره نشان از روزی حلال است .

کوزه آب : در گذشته کوزه توسط دختران نابالغ آب می شد با زینتی از گردنبند بر سفره قرار می گرفت . امروزه کوزه سفالی پر از آب می کنند با تاس مسین پر از آب و برگ های آویشن و یک انار سرخ بر سفره می گذارند .

آتشدان : نماد روشنایی، در کنار آتشدان دانه های اسپند ، کندر، اشتره و عود وصندل می نهادند . در ایران قدیم دو طرف آتشدان شمعدان های فروزان می گذاشتند و این نشان دنیای پرفروغ بی پایان بود که اهریمن به آن راه ندارد .

آیینه : طبق اعتقاد مردم ما چون آخرین ماه سال زمان تولد حضرت آدم است باید نمادی از آن بر خوان نوروزی باشد بنابراین آیینه ای بالای خوان می نهادند و اطراف آن شمع می گذاشتند اغلب تعداد شمع ها با تعداد فرزندان خانواده برابر بود گاهی آئینه ای زیر تخم مرغ ها می نهادند تا انعکاس وجود آدمی در آیینه دیده شود

کتاب مقدس : آنچه مردم ما همیشه زودتر از هر چیز بر سر سفره می نهادند کتاب مقدس بود . ما مسلمانان قرآن بر سفره می گذاریم و ایرانیان دیگر به هر دینی باشند کتاب مقدس خود را بر سفره می نهند . در کنار قرآن شاهنامه و دیوان حافظ شیرازی نیز از یاد مردم ما نمی رود .

سال شادی پیش رو داشته باشید .

عالیه نقیب الذاکرین بافقی(مهرگان)


پرینت اشتراک گذاری در فیسبوک اشتراک گذاری در توییتر اشتراک گذاری در گوگل پلاس
بازدید: ۱۰۵
برچسب ها:
دیدگاه ها
.... این نظر توسط مدیر ارسال شده است. چهارشنبه 25 اسفند 1395 - 10:57 ق.ظ پاسخ به دیدگاه

با عرض سلام خدمت خانم نقیب الذاکرین با تخلص مهرگان
اینجانب برای شما آرزوی موفقیت میکنم
ان شاالله بتونم در سال های آینده در دانشگاه علمی کاربردی از بیانات شما استفاده کنیم

بافقی این نظر توسط مدیر ارسال شده است. چهارشنبه 25 اسفند 1395 - 8:28 ب.ظ پاسخ به دیدگاه

دوست عزیز.1……………… می خوای چی رو ثابت کنی کم فهمی خودتو

سعید این نظر توسط مدیر ارسال شده است. جمعه 27 اسفند 1395 - 9:45 ب.ظ پاسخ به دیدگاه

همش مطالب کپی پیست با کمی تغییرات جزئی

بافقی این نظر توسط مدیر ارسال شده است. یکشنبه 29 اسفند 1395 - 9:03 ب.ظ پاسخ به دیدگاه

آقای سعید اینها را که نمی توان از خئود در آورد با تحقیق و پژوهش مطلب جمع آوری می شود و نوشته، نوشته از خود در موارد دیگر است شما هم یکی از این کپی بیس ها داشته باش

حاجی فدائیه این نظر توسط مدیر ارسال شده است. دوشنبه 30 اسفند 1395 - 3:27 ب.ظ پاسخ به دیدگاه

سالی پرازشکوه وعظمت برای همه ایرانیان خواهانم و از خداوندمتعال سلامتی همگان راآرزومندیم.چنانچه باشادی زایدالوصفی کنارسفره هفت سین جمع میشونداین جمع واین شادی همیشه مستدام وبرقرارباشد.وهمچنین سلامتی وسرفرازی مهرگان خانم نقیب الذاکرین.بدرود

سعید این نظر توسط مدیر ارسال شده است. سه‌شنبه 1 فروردین 1396 - 8:52 ب.ظ پاسخ به دیدگاه

جناب بافقی اگر محبت کنین خودتون را معرفی کنید ممنون میشم ، البته خانم بودنتون را که شک ندارم
ولی نمیدونم چرا اصزار دارین با اسم مستعار از نوشته های خود دفاع کنین

You cannot copy content of this page