مقابله با تالاسمی

متاسفانه اغلب ما هنوز به باور «پیشگیری بهتر از درمان است» نرسیده‌ایم. به همین دلیل در شرایط مختلف شاهد حضور مشکلاتی در زندگی خود و دیگران هستیم. بدون شک اگر از همین امروز این شعار را سرلوحه عمل خود در همه بخش‌های زندگی و تصمیماتی که می‌گیریم قرار دهیم، حتما شاهد کمتر‌شدن مسائل و مشکلات زندگی‌ها خواهیم بود.

پیشگیری از تولد کودکانی با بیماری ژنتیک به نام تالاسمی ماژور و محکوم کردن آنها به زندگی سراسر درد و زجر از‌جمله همین مشکلات است که پدر و مادرهای جوان آینده می‌توانند مانع وقوع این اتفاق تلخ در زندگی خود و فرزندشان شوند.

تالاسمی ـ که از آن با نام بیماری کم خونی کنار دریا نیز یاد می‌شود ـ ۸۰۰ سال پیش شناسایی شده است. علت این نامگذاری ابتلای قابل توجه ساکنان اطراف دریای مدیترانه به تالاسمی بوده است. ضمن آن که این بیماری میان ساکنان اطراف خلیج فارس، دریای عمان و خزر نیز به میزان قابل توجهی قابل مشاهده است.

بیماری تالاسمی یکی از شایع‌ترین اختلالات بیماری‌های خونی است که مهم‌ترین دلیل بروز آن ارثی و نقص در ساخت زنجیره هموگلوبین است. این بیماری به دو نوع تالاسمی بتا و آلفا وجود دارد که تالاسمی بتا به شکل مینور و ماژور بروز می‌کند. مبتلایان به تالاسمی ماژور با مشکلی مواجه نمی‌شوند و صرفا نقش ناقل را دارند، اما افرادی که نوع تالاسمی آنها ماژور باشد، با مشکلات جسمی و روحی فراوانی مواجه می‌شوند.

پیشگیری از تولد کودک مبتلا به تالاسمی

شاید تعجب کنید اگر بگوییم بیماری تالاسمی از یک امتیاز مثبت برخوردار است که از آن می‌توان بخوبی استفاده کرد. خوشبختانه تالاسمی مینور هرگز به تالاسمی ماژور تبدیل نمی‌شود و امکان پیشگیری از تولد نوزادان مبتلا به تالاسمی ماژور وجود دارد.

به این معنا که اگر فقط یکی از والدین سالم ناقل (تالاسمی مینور) باشد تا ۵۰ درصد احتمال این که فرزندشان سالم یا سالم ناقل باشد، وجود دارد. اما به طور مسلم ۲۵ درصد بچه‌ها حامل ژن تالاسمی مینور خواهند بود.اما اگر پدر و مادر هر دو مینور باشند، حتما یک‌چهارم بچه‌ها به صورت تصادفی به تالاسمی ماژور مبتلا می‌شوند و این بسیار دردناک است

قبل از ازدواج، آزمایش تالاسمی بدهید

طبق سیاست تعیین شده از سوی وزارت بهداشت، همه مردانی که قصد ازدواج دارند، حتما باید آزمایش خون بدهند.اگر مردی کاملا سالم باشد و به تالاسمی مینور مبتلا نباشد، دیگری نیازی به دریافت آزمایش از همسر انتخابی این فرد وجود ندارد؛ اما اگر آقا به تالاسمی مینور مبتلا بود در این صورت خانم هم باید آزمایش بدهد.

زمان بروز علائم تالاسمی ماژور

بچه‌ها هنگام تولد با هموگلوبین جنینی به دنیا می‌آیند. به دلیل وجود این هموگلوبین، نوزاد سال اول زندگی خود کاملا سالم است. وقتی این هموگلوبین شروع به کاهش می‌کند، علائم تالاسمی ماژور از شش تا ۱۲ ماهگی با شیرنخوردن بچه و ناتوان شدن نوزاد برای مکیدن سینه مادر آشکار می‌شود. به مرور، کودک رنگ پریده و بیماری به طور کامل نمایان می‌شود

نجمه فتاحی (مرکز بهداشت بافق)