سالمند من چه مراقبتهایی لازم دارد؟

“چک کردن منظم فشارخون ،عادت کردن به شیوه زندگی سالم ،ورزش منظم ،افزایش مصرف آب ،کاهش میزان سدیم در رژیم غذایی وروابط اجتماعی سالم وبه دور از استرس درکنترل فشار خون بسیار موثر است.”
باافزایش سن، سالمندان تغییرات وعدم اطمینان زیادی را تجربه می کنند که می تواند کیفیت زندگی آنها را تحت تاثیر قرار دهد. از مهم ترین فعالیت های انجام شده در جهت افزایش کیفیت زندگی سالمندان ،می توان به مراقبت های ادغام یافته وغربالگری سلامت سالمندان در مراکز جامع سلامت اشاره کرد در این فرایند برای هر سالمند پرونده الکترونیکی سلامت در سامانه جامع سلامت تشکیل می گردد.
در این پرونده تعدادی سوال دسته بندی شده در راستای غربالگری وتشخیص زود هنگام بیماری ها از سالمند پرسیده وثبت می شود.براساس جواب ثبت شده نیاز به ارجاع به کارشناس روان ،تغذیه یاپزشک وزمان مناسب جهت پیگیری مشخص می شود.
از مهم ترین معاینات دوره ای وغربالگری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱-کلسترول: با اندازه گیری منظم چربی خون می توان از بروز بیماریهایی مثل سکته های قلبی ،مغزی وبسیاری بیماری های تهدید کننده زندگی پیشگیری کرد.
۲-فشارخون:از مهم ترین مراقبت ها برای بررسی وضعیت سلامت کنترل فشارخون است .پرفشاری خون در واقع هیچ نشانه ظاهری ندارد اما ممکن است منجر به بیماری های خطرناکی مثل سکته های مغزی ،لخته شدن خون ،زوال عقل وموارد دیگر شود.
۳-دیابت:گاهی اوقات سالمند سالها به مشکل قند خون بالا مبتلا بوده ،اما از این موضوع بی خبراست وتنها با یک آزمایش ساده قابل تشخیص است وقبل از آسیب عصبی می توان قند خون را کنترل کرد.
۴-افسردگی:بروز افسردگی در سالمندان غیرمعمول نیست بویژه سالمندانی که به تنهایی زندگی می کنند یا دارای بیماری های مزمن هستند .
افسردگی ومشکلات بهداشت روان را می توان از طریق مراجعه سالیانه به مراکز جامع سلامت وانجام غربالگری بهداشت روان توسط مراقبین سلامت تشخیص وبرای بهبودی ودرمان به کارشناس سلامت روان ارجاع داد.
۵-سرطان روده بزرگ:سرطان روده برگ بیشتر در سنین بالا رخ می دهد که با تشخیص به موقع می توان در مراحل اولیسه کنترل ودرمان کرد.
با مراجعه به مراکز جامع سلامت وانجام تست فیت می توان از وضعیت سلامت روده مطلع شد.
۶-سرطان پستان:انواع مختلفی از بیماریها با افزایش سن در ارتباط هستند که از جمله آنها می توان به سرطان سینه اشاره کرد .
با انجام مراقبت هاومعاینات روتین در مراکزجامع سلامت ،در نظر گرفتن علائم خطر سرطان سینه، شیوه زندگی سالم،کاهش استرس واضطراب و…می توان این بیماری را کنترل ودرمان کرد.
۷-معاینه چشم:احتمال خطر ابتلا به آب مروارید وآب سیاه (گلوکوم)با بالا رفتن سن افزایش می یابد.در حالت طبیعی معاینه سالانه توسط چشم پزشک توصیه می شود.
در مورد مبتلایان به دیابت وبیماری های چشم ،فواصل مورد نیاز جهت معاینات توسط پزشک متخصص تعیین می شود.
۸-چکاپ دندانها:با بالا رفتن سن سلامت دهان ودندان اهمیت بیشتری پیدا می کند .مصرف بعضی داروها بصورت روتین به سلامت دندانها آسیب می زندکه از آنجمله می توان به آنتی هیستامین ها،دیورتیک ها وضد افسردگی ها اشاره کرد.
در مراقبت های سالانه سالمندان در مراکز جامع سلامت به این امر توجه شده وآموزش های لازم به سالمند وهمراه داده می شود ودر صورت لزوم به دندانپزشک ارجاع داده می شود.
۹-تست ویتامین د:این ویتامین محافظ استخوانهاست ،ودربرابر بعضی بیماریها مثل قلبی ،دیابت وبرخی سرطان ها مدافع بدن است .
در مراکز جامع سلامت مکمل ویتامین د وکلسیم بصورت رایگان در دسترس سالمندان قرار می گیرد .
۱۰-هورمون تیروئید:گاهی بدن ممکن است هورمون های تیروئید را به اندازه کافی تولید نکند و در نتیجه منجر به کندی سوخت وساز ،ریزش مو،افزایش وزن یا کاهش وزن ،خستگی وافسردگی ومشکلات دیگری می شود.

طاهره خلیلی

کارشناس سالمندان ومیانسالان شبکه بهداشت ودرمان بافق