پژوهشی در خوراک مردم بافق 2

پلو توکی :

پلوتوکی غذای اعیانی مردم بافق محسوب می گردید . خوراکی که مردم بیشتر در جشن ها و روزهای عید و نوروز می خوردند کسانی که پلوتوکی می پختند ، آن را برای همسایگان خود می بردند تا آنها نیز از این غذای خوشمزه بخورند. به طور کلی مردم بافق برنج خوار نبودند و سالی یک یا دو بار پلو می خوردند آن هم با توکی . این بدان معنی نیست که فقر یا عاملی دیگر آنها را از خوردن برنج باز می داشته ، نه بیشتر علاقه مردم به گندم بود . مواد تشکیل دهنده پلوتوکی از این قرار است : برنج، توکی، گوشت، عدس سیاه، لوبیا ، نخود . پس از پخته شدن غذا ، رب انار روی آن می ریختند و مصرف می کردند .

کله گیپا :

کله گیپا با کله پاچه گوسفند و شکمبه(سیرابی) درست می شود . بافقی ها علاقه ویژه ای به این خوراک داشتند  و همین عامل موجب می شد سالی چند بار این غذا را درست کنند . آنها ابتدا شکمبه را به قسمتهای کوچک تقسیم می کردند و درون آن عدس، برنج، ترشو(برگه زردآلو) ، زردچوبه، روغن می ریختند و بعد شکمبه را می دوختند . کله پاچه را با نخود و پیاز و ماش بار می گذاشتند، شکمبه های دوخته شده را هم به مواد درون قابلمه اضافه می کردند و می گذاشتند چندین ساعت بپزد .

اشکمبه :

شکمبه را ریز ریز می کردند با پیاز تفت می دادند و با چغندر ، عدس، ترشو و نعناع می پختند .

کوفته قل قلی :

زنان بافقی برای درست کردن کوفته گوشت و نخود خام را درون هاون های سنگی می کوبیدند . سپس به آن آرد نخودچی و ادویه اضافه می کردند . و مواد را به صورت گلوله های کوچک اندازه گردو در می آوردند و می گذاشتند درون آب خوب بپزد .

کوفته برنج :

گوشت و نخود را می کوبیدند و آنها را به صورت گلوله هایی بزرگ در می آوردند سپس به مدت یک روز در یخچال می گذاشتند بعد درون قابلمه آب، عدس ، برنج و زیره می ریختند و کوفته ها را اضافه می کردند و می گذاشتند چند ساعتی بپزد .

کباب :

گوشت و نخود خام و پیاز را می کوبیدند و به آن سبزی خشک می افزودند سپس حسابی ورز می دادند . مواد را به صورت لایه هایی نازک در می آوردند و سرخ می کردند . سپس درون آن آب می ریختند تا ساعتی کباب داخل آب بجوشد .

آش شکمبه :

مواد تشکیل دهنده این آش شکمبه ، چغندر ، عدس ، برنج و رب انار است .

آش مکو :

آش مکو یا شل پت را با سبزی مکو ، روغن آرد و سرکه می پزند .

آش محرا :

آش محرا را با گوشت چرب، نخود ، لوبیا، عدس، برنج، چغندر و رب انار آماده می کنند .

آش شلغم :

آش شلغم را بیشتر صبح ها می پزند و گاهی پسین ها . این آش در زمستان طرفدار بیشتری دارد و مواد سازنده آن را شلغم ، آرد، سبزی، چغندر رنده شده و آب انار تشکیل می دهد .

آش توکی  :

آش توکی از گذشته های دور مورد توجه و علاقه مردم بافق بوده و امروزه در بسیاری از مراسم ها ، جشن ها و مهمانی ها از این آش برای پذیرایی استفاده می گردد . درون آش توکی آرد، توکی، شلغم، سبزی ، اسفناج، چغندر و شوید می ریزند .

اصطلاحی در بین مردم بافق رایج بوده و هست که همیشه پس از آماده شدن غذا برای آنکه دیگران را سر سفره بیاورند می گویند: (بیا نون بخور) این نشان از اهمیت نان در بین مردم بافق دارد . بافقی ها همیشه سر سفره، نان داشتند و نبودن این ماده غذایی مهم را نوعی گناه محسوب می کردند . مردم خوب بافق ، هیچگاه اجازه نمی دادند نان های خشک و مانده روی زمین و زیر دست و پا بیفتد . حتی اگر در کوچه به تکه ای نام بر می خوردند، آن را می بوسیدند و درون سوراخ یا جایی           می گذاشتند که به آن بی احترامی نشود . مردم بافق حتی برنج را با نان مصرف می کردند و نان پشت برنج می گرفتند .

شوم :

شبها مردم غذای حاضری و آماده نمی خوردند بلکه پیش از غروب آفتاب باز قابلمه آبگوشت یا غذایی دیگر را روی بار می گذاشتند .

اشکنه آرد :

این اشکنه با روغن، پیاز ، آرد، تخم مرغ، مرزنگو ، ادویه آماده می شد .

قتق تخم :

تخم مرغ، آب ، مرزنگو و پیاز مواد اصلی این غذای خوشمزه است .

قتق سیب :

در این قتق به جای تخم مرغ از سیب زمینی، گوجه یا رب گوجه استفاده می شود .

بافقی ها به شیرینی توجه بسیار نشان می دهند . در گذشته نیز کلوچه های کوچک و خوشمزه ای درست می کردند .

کلوچه :

اندازه کلوچه کوچک بود و آن را با آرد ، تخم مرغ و خاک قند می پختند .

آرد پریزو :

هسته های خرما را بیرون می آورند آرد را بو داده با کنف ، رازیانه و کشنیز شیرینی خوشمزه ای درست می کنند .

در آینده از غذاها و شیرینی های بافقی بیشتر خواهیم گفت .

عالیه نقیب الذاکرین بافقی(مهرگان)