سلامت برای همه

با توجه به فرا رسیدن هفته سلامت و نظر به شعار این هفته با عنوان”سلامت برای همه”توجه به تغذیه صحیح کودکان به دلیل تاثیر گذاری تغذیه این دوران در داشتن دوران بزرگسالی توام با سلامتی، امری بسیار مهم و ضروری است بنابراین در ذیل نکاتی مختصر و کلیدی در زمینه تغذیه کودکان بیان شده است
در سال دوم زندگی ، کودکان یاد می گیرند که به طور مستقل غذا بخورند و الگوی غذایی در این دوران شکل می گیرد. بعد
از سال اول تولد میزان رشد و اشتهای کودک کاهش می یابد. مقدار غذایی که کودکان در سال دوم می خورند ممکن است
در هر وعده غذایی نیز متفاوت باشد. همچنین ممکن است مواد غذایی که برای خوردن انتخاب می کنند تنوع کمتری داشته
باشد. در این گروه سنی ، نگرانی والدین از وضعیت رشد کودک به دلیل تغییر در اشتهای کودک یکی از مهم ترین
مشکلاتی است که توسط والدین بیان می شود. با توجه به این که پایش رشد کودکان بیانگر وضعیت تغذیه آنان می باشد ،
بدیهی است با تعیین وزن و قد کودک در مراکز خدمات جامع سلامت و تعیین روند رشد کودک می توان به والدین اطمینان
داد که کودک آنان در صورت رشد مطلوب ، مشکلی نداشته و نباید نگران بی اشتهائی کودک باشند.

توصیه های تغذیه ای برای کودک ۱ تا ۲ سال
– هر چقدر شیرخوار می خواهد با شیر مادر تغذیه شود.
– بر خلاف سال اول زندگی، در کودکان ۱ تا ۲ ساله تغذیه با شیرمادر بهتر است نیم تا ۱ ساعت پس از صرف غذای
کودک انجام شود و در حقیقت تغذیه از سفره خانوار بر تغذیه با شیر مادر اولویت دارد.
– از غذاهای متنوع خانواده شامل پنج گروه اصلی غذایی) نان و غلات، شیرو لبنیات، گوشت، حبوبات، تخم مرغ و
مغزدانه ها ، سبزی ها و میوه ها( به کودک داده شود.
– از سبزی های برگ سبز تیره و نارنجی و میوه های زرد و نارنجی) جعفری ، گشنیز، هویج، کدو حلوایی ، انبه،
زردآلو و مرکبات ( که منابع غذایی ویتامینَ A و Cهستند به کودک داده شود..
– هر روز ۲ – ۱ بار میان وعده در بین غذاهای اصلی به کودک داده شود میان وعده را باید ۱,۵ تا ۲ ساعت قبل از وعده اصلی به کودک داد.
— به عنوان میان وعده در برنامه غذایی کودک ۱ تا ۲ ساله تنقلات بی ارزش نظیر غلات حجیم شده، شکلات،
چیپس، آب میوه های تجاری و نظایر آنها جایگاهی نداشته به جای آن از میان وعده های مغذی نظیر انواع میوه
ها ، سبزی ها ، شیر پاستوریزه ، ماست، نان، پنیر کم نمک و خرما استفاده شود.
– از دادن انواع نوشیدنی های شیرین به دلیل افزایش خطر اضافه وزن و چاقی ، پوسیدگی دندان و کاهش دریافت
مواد مغذی تا حد امکان خودداری شود.
– در برنامه غذایی کودک فقط از ماست پاستوریزه ساده استفاده شده و از مصرف انواع ماست میوه های صنعتی
خودداری شود. در صورت تهیه ماست میوه خانگی فقط میوه به ماست اضافه شده و از اضافه کردن شکر به ماست
میوه خودداری شود.
– از دادن آدامس ، آب نبات ، تکه های بزرگ سیب، آجیل، ذرت، کشمش، هویج خام، کرفس، انگور و گیلاس به
دلیل احتمال خفگی به کودک خودداری شود. )از مغزها می توان به صورت پودر شده برای مقوی کردن غذاها
استفاده نمود(.
– تخم مرغ کاملا پخته شده به کودک داده شود و از دادن تخم مرغ خام یا خوب پخته نشده خودداری شود.
– از دادن شیر و لبنیات غیر پاستوریزه خودداری شود..
— از نمک ید دار تصفیه شده در پخت غذا استفاده شود.
– – اگر کودک شیر مادر نمی خورد روزانه ۱ تا ۲ وعده غذایی اضافه به او داده شود .
– اگر کودک مبتلا به یبوست است در تهیه سوپ او، علاوه بر سبزی ها )سیب زمینی، هویج، کدو، فلفل سبز، سبزی
های برگی و …( از برگه هلو، زردآلو و آلو به مقدار کم استفاده شود.
– به کودک کمک شود خودش غذا بخورد و اطمینان حاصل گردد که فقط آب خورش و آب گوشت را نخورد.
– قبل از این که فلفل، ادویه و یا چاشنی های تند به غذای اضافه شود، غذای او برداشته شود.
– ظرف غذای کودک مجزا باشد. نکات بهداشتی در مراحل آماده سازی ، تهیه و طبخ غذا رعایت شود.
– غذا خوردن کودک همراه با حواس پرت کردن، تشویق و تنبیه نباشد. در هنگام غذاخوردن کودک، تلویزیون
خاموش باشد. به زور به کودک غذا داده نشود.
مصرف مکمل های ویتامین های – A و D یا مولتی ویتامین از ۵ – ۳ روزگی هم زمان با غربالگرمی هیپوتیرویدی توصیه می شود.
و قطره آهن(۱۵قطره) تا پایان ۲۴ ماهگی داده شود. درصورتی که به دلیل اختلال رشد کودک، تغذیه تکمیلی بین ۴ تا ۶ ماهگی شروع شود ، قطره آهن هم زمان باشروع غذای کمکی به میزان ۱۵ قطره درروز باید داده شود) این مطلب که قطره آهن موجب سیاهی دندان می شود نباید مانع مصرف آن شود، بلکه بایدقطره آهن را با قاشق چایخوری در عقب دهان ریخت و پس از آن به کودک آب داد و با پارچه ای تمیز روی دندانهای او را نیز تمیز نمود(..
در مورد کودکان نارس و شیرخوارانی که با وزن تولد کمتر از ۲۵۰۰ گرم متولد میشوند )اعم از شیر مادر خوار و یا
شیرمصنوعی خوار( از زمانی که وزن آنها به دو برابر وزن هنگام تولد می رسد روزانه ۲ قطره آهن به ازای هر کیلوگرم وزن
بدن شیرخوار و تا پایان ۲۴ ماهگی توصیه می شود.
نصرت قاسمیان