اسراف و چشم همچشمی، نتیجه افزایش ناگهانی بخشی از درآمدها در جوامع کوچک

دسته: مقالات
۶ دیدگاه
چهارشنبه - 23 بهمن 1392

DO3P0551-copy2-228x300

الگوی مصرف، تجمل گرایی و حسادت اقتصادی، مفاهیمی اند که در شهری مانند بافق، با میزان درآمدها و میزان افزایش آنها و همچنین نحوه توزیع آنها در بین مردم این جامعه کوچک، ارتباط مستقیم دارد.

در اقتصاد، مهمترین عامل تاثیرگذار بر مصرف، درآمد است. بحث مصرف در دو سطح خرد و کلان مورد بررسی اقتصاددانان قرار میگیرد. نوشته ما، بیشتر بر روی مصرف از دیدگاه کلان تاکید دارد و به مطلوبیت فرد حاصل از خرید کالا و الگوی مصرفی وی به صورت خرد، نگاه نمی کند.

یکی ازاقتصاددان شهیر بنام “دوزنبری” (2009- 1918 میلادی) نظریه ای دارد به نام “نظریه درآمد نسبی”. وی می گوید: رفتار مصرفی افراد، با یکدیگر در ارتباط است. یعنی فرد، خود را با سایر افراد جامعه ای که در آن زندگی می کند، مقایسه می کند و بر اساس این مقایسه، الگوی مصرفی خود را تعریف می کند. به همین دلیل است که می گویند: “گدایان محله ثروتمندان، در رفاه بیشتری زندگی می کنند تا ثروتمندان محله گدایان.”

از طرفی برخی از جامعه شناسان معتقدند که ثروت و قدرت پولی و مالی، مبنایی برای میزان موفقیت فرد در جامعه است. مصرف فرد در جامعه، می تواند به مثابه موفقیت وی تلقی شود. ازاین رو افراد دارای درآمد بالاتر، می کوشند تا در چشم دیگران، برتری خود را به رخ بکشند و برای نمایش توانایی مالی و پولی خود، به خرید لوازم لوکس و غیرضروری، اتومبیلهای گرانقیمت، باغ و ویلا در حومه شهرها و املاک و مستغلات مختلف، روی آورند.

این نوع مصرف در اجتماعات کوچکتر، نظیر بافق، که  ارتباطات بین مردم عمیق تر و محدود تر است و همه، یکدیگر را می شناسند، بیشتر کاربرد دارد. در چنین شرایطی مردم، در هر طبقه اجتماعی که باشند، برای اینکه تصمیم بگیرند چه کالایی را خریداری ومصرف کنند، رفتار طبقه متظاهر با درآمد بالا را تقلید می کنند. اینجاست که مصرف کاذب نیز در جامعه، شکل محسوستری به خود می گیرد. از طرفی یک معضل بزرگ دیگر نیز روی می دهد: “اقتصاد حسادتی”.

دوزنبری می گوید: وقتی درآمد یک شخص به طورناگهانی (به این قید حتماً توجه کنید: ناگهانی نه به مرور زمان) دو یا سه برابر می شود، میزان مصرف و الگوی مصرفی وی، دچار تغییراتی به مراتب بیشتر از این مقدار خواهد شد.

بنابراین زمانیکه در شهر کوچکی مانند بافق، درآمد افرادی، به طور ناگهانی و نه به مرور زمان، دو یا سه برابر می شود، بویژه اگر این درآمد مستمر بوده و اطمینان از استمرار آن نیز وجود داشته باشد، تمایل به خرید کالاهای لوکس بمنظور خودنمایی و تظاهر به درآمد بالا و چسباندن خود به قشرهای بالادستی، در این دسته از افراد افزایش یافته و می تواند الگوی مصرف دیگر شهروندان را نیز تحت تاثیر شدید خود قرار دهد.

اینجاست که بزرگترین عامل ناهنجاری های خانوادگی و یکی از عوامل مهم در افزایش طلاق ، رخ می دهد:”چشم و همچشمی”.

چشم و همچشمی، شکاف های بزرگی در خانواده پدید می آورد. رقابت ناسالم مالی در بین خانواده ها، بدون در نظر گرفتن موقعیت مالی سرپرست خانواده، یکی از بزرگترین عوامل افسردگی و سردی روابط و نهایتاً طلاق است که باید گفت، فرزندان و در واقع نسل آینده، قربانیان اصلی این حسادت هایند. بدیهی است که منظور نگارنده، چشم و همچشمی های آگاهانه است، نه حسادتهای بچگانه، درصورتیکه، آن هم می تواند، زمینه پاشیده شدن نظام اقتصادی خانواده ای را  که از بضاعت مالی خوبی برخوردار نیست، اما به واسطه زندگی در یک جامعه کوچک، در کنار افراد با درآمد بالا قرار گرفته، فراهم کند.

اگر فرزندی دارید که از شما، به دلیل این که همشاگردی اش که از آن دسته از خانواده هاست، دارد، از شما تبلتی درخواست می کند که قیمتش، دو برابر حقوق دریافتی شماست، در اینصورت معانی کلمات بالا را به خوبی در می یابید. اینجاست که توزیع ناعادلانه منابع مالی در یک جامعه کوچک، می تواند زمینه ایجاد ناهنجاری های اجتماعی و روانی اعضاء را در بر داشته باشد.

(این بحث را در فرصتی دیگر و در زمینه اثرات و درمان حسادت اقتصادی و همچنین تبعات و خطرات ناشی از اسراف و تجمل گرایی و از طرفی تاثیرش بر مقوله آموزش و پرورش فرزندان این مرز و بوم، دنبال خواهم کرد. بدیهی است نظرات شما خوانندگان گرامی برای تکمیل بحث بسیار کارگشاست).

      سید امین رضوی

 s.amin_razzavi@yahoo.com


پرینت اشتراک گذاری در فیسبوک اشتراک گذاری در توییتر اشتراک گذاری در گوگل پلاس
بازدید: ۲۴۸
برچسب ها:
دیدگاه ها
محمود این نظر توسط مدیر ارسال شده است. چهارشنبه 23 بهمن 1392 - 10:00 ق.ظ پاسخ به دیدگاه

آقای رضوی چه حرفا میزنی
وقتی که کارگر ساده معدن سنگ آهن با حقوق نجومیش میتونه واسه همسرش این و آن بخره ،همسر یه معلم یه کارمند یه کار گر دیگه چیش کمتره که زنش باید حسرت بخوره

777 این نظر توسط مدیر ارسال شده است. چهارشنبه 23 بهمن 1392 - 11:55 ق.ظ پاسخ به دیدگاه

با سلام به نظر من این بچه ها نیستن که دلشون لب تاب و آی پدو موبایل آنچنانی می خواد بلکه این پدر ها ومادرها هستند که عقده های چندین سالشون الان سر باز کرده و بقیه را به دردسر انداخته مخصوصا بعضی از خانواده های بافقی که شورشو درآوردن

همکار این نظر توسط مدیر ارسال شده است. چهارشنبه 23 بهمن 1392 - 1:19 ب.ظ پاسخ به دیدگاه

اقای رضوی اگر منظورتان دقیقا تیتر مطالبتان است اشتباه میکنید.بله شاید مساله افزایش درامد تاثیرگذار باشد ولی چشم و هم چشمی نتیجه افزایش در امد نیست.چشم و همچشمی در میان خانواده های بی پول هم وجود دارد.اصلا بیشتر این موارد از خانم خانه نشات میگیرد که به جنس زن مربوط است.چه بسا طرف حاضر میشود خود را در قرض بیاندازد تا خانش کم و البته خودش کم نیاورد

سید امین رضوی این نظر توسط مدیر ارسال شده است. چهارشنبه 23 بهمن 1392 - 2:02 ب.ظ پاسخ به دیدگاه

جناب همکار درست می فرمایید. تیتر مطلب شاید این برداشت را می دهد اما منظور بنده این نبوده که دلیل لازم و ملزوم چشم و همچشمی و اسراف، صرفا افزایش درآمد است. شاید بهتر است بجای نتیجه، از تبعات استفاده کنیم بهتر شود.” اسراف و چشم و چشمی، تبعات افزایش ناگهانی ….” از نگاه موشکافانه اتان سپاسگزارم.

بیچاره این نظر توسط مدیر ارسال شده است. چهارشنبه 23 بهمن 1392 - 8:19 ب.ظ پاسخ به دیدگاه

من خودم یک بازاری هستم متاسفانه چیزی که بنده با توجه به رشته کاری که دارم تجربه کردم بیشترین چشم وهمچشمی دربین خانم معلمها وفرهنگیهای خانم جامعه بافق هست.البته با احترام به جامعه مغلم ودلسوزکه چشم وهمچشمی ندارند

بافقی این نظر توسط مدیر ارسال شده است. جمعه 25 بهمن 1392 - 1:09 ب.ظ پاسخ به دیدگاه

بنده چندین خانم فرهنگی میشناسم که جهیزیه لوکس انچنانی و از هر کدوم دو دست همراه دخترشون کردن.بخضی هاشون از تهران می رن خرید میکنند.اونم چجوری.وای به حال بچه های ما اگه بخوان اینجوری تربیت بشن.دیگه بگذریم چه روشهایی در ازدواج فرزنداشون باب کردن.

You cannot copy content of this page