درباره پزشکی قانونی بیشتر بدانیم

شاید اکثر مردم در طول عمرشان سرو کار زیادی با کلانتری، دادگاه و پزشکی قانونی نداشت باشند و به طور مثال اگر از پزشکی قانونی صحبت شود به یاد مرگ ومیر و کالبدگشایی بیفتند. و همین عدم آگاهی از فعالیت های سازمان باعث شود تا از خدمتی که سازمان به آنان ارائه می کند باز بمانند بد نیست نگاهی گذرا به تاریخچه این علم بیندازیم. شاید بتوان گفت پزشکی قانونی هم زمان با  شکل گیری جامعه مدنی و محاکم قضایی در جامعه  بشریت آغاز به کار نموده است. زیرا مواردی پیش می آمد که قاضی جهت خسارت نیازمند مشورت کارشناسی یک پزشک بود. مطمئناً در زمانهای قدیم پزشکی قانونی حرفه ای مجزا نبود و قضاوت از حکیم یا طبیب شهر کمک می گرفتند. به مرور زمان و با توسعه علم پزشکی این حرفه نیز کم کم تخصصی شد به گونه ای که برای اولین بار در اوایل قرن نوزدهم پزشکی قانونی در دانشگاههای اروپایی تدریس شد.

سابقه کار پزشکی قانونی در کشور ما مربوط به قتل ناصرالدین شاه قاجار است. یک پزشک خارجی جسد شاه مقتول را کالبدگشای کرد تا مسیر عبور گلوله وعلت تامه فوت مشخص گردد. بعدها در کنار کاخ دادگستری یک اتاق به پزشکی قانونی اختصاص یافت و کلیه امورات مربوط در همان اتاق رتق و فتق می شد. به تدریج سازمان پزشکی قانونی شکل گرفت. مراکز استانها دارای اداره کل شدند و امروزه تقریباً در همه شهرستانها کشور پزشکی قانونی مشغول ارائه خدمات به هموطنان عزیز است و درصد قابل توجهی از پرونده های ورودی به دستگاه قضایی جهت اظهار نظر کارشناسی به این سازمان ارجاع می گردد. جهت آشنایی با اهم فعالیتهای این سازمان چند سطری به اختصار ذکر می گردد.

1- تعیین صدمات بدنی ناشی از نزاع، کودک آزار، همسر آزاری

2- تعیین صدمات بدنی ناشی از تصادفات

3- تعیین صدمات ناشی از حوادث و بلایای طبیعی و غیر طبیعی مانند برق گرفتگی، سوختگی، سیل و زلزله

4- تعیین صدمات بدنی ناشی از حوادث کار

5- تعیین صدمات بدنی ناشی از تعرضات جنسی و پیامدهای مربوط به آن و تعیین مدت زمان گذشته از ایجادآن

6- تشخیص صدمات ساختگی(خود زنی) از صدمات واقعی  ایجاد شده در زمان منازعه یا حادثه

7- تعیین سلامت روان یا عدم صلاحیت روانی افراد که مصادیق کاربری متعدد دارد.

8- صدور گواهی رشد جسمانی و روانی زوجین خواستار فرزند خواندگی

9- بررسی تست اعتیاد و مصرف  الکل متهم ارجاع شده توسط مقام قضایی

10- نظارت بر حسن اجرای احکام توسط مقام قضای که نیاز به حضور پزشک در زمان اجرای حکم می باشد.

11- بررسی صلاحیت تحمل حبس و کیفر محکومین در موارد خاص

12- تعین علت فوت و گذشت از زمان فوت اجساد ارجاع شده به سازمان

 و اما چه مرگهایی به سازمان ارجاع می شود؟

آلف) مرگ و میر ناشی از تصادفات ، خودکشیها، دیگر کشیها

ب) مرگ و میر ناشی از حوادث مانند برق گرفتگی، آتش سوزی، سیل، زلزله، صاعقه و حوادث ناشی از کار

ح) مرگ و میر ناشی از مصرف مواد مخدر، داروها

د) مرگ در مجامع عمومی، پارک ها، زیر گذرها و جاده ها

ه) مرگ و میر اتباع خارجی نیز حتماً باید توسط سازمان پزشکی قانونی بررسی گردد و به طور کلی هرگونه مرگ ومیر مشکوک و شبهه برانگیزبه سازمان ارجاع می گردد.

یکی دیگرازخدمات انجام شده در سازمان تعیین ارش نامیده می شود. ارش خسارتی است که نیازمند کار کارشناسی پزشکی قانونی جهت تعیین صدماتی است که دیه مقرر نداشته باشد. این نظریه مشورتی بر اساس موازین علمی و قوانین مدون ارائه شده و به      درخواست مقام قضایی صورت می پذیرد.

با آرزوی سلامتی