معدن ،محیط زیست وسلامت

امروزه در همه دنیا حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست یک دغدغه به شمار می اید

در این راستا اکتشاف واستخراج معادن یکی از عوامل تهدید کننده سلامت ومحیط زیست به شمار می اید.
اما بشر برای ارتزاق خویش چاره ای ندارد تا به این ذخایر خدادادی دست درازی کند

معدنکاری از این نظر دارای دو مشکل است.
عوارض زیست محیطی و بیماریهای َشغلی .
عوارض زیست محیطی خود به چهار دسته تقسیم می شود:
الودگی اب، خاک ، هوا والودگی صوتی

الودگی اب در اثر تغییرات وضعیت موجود شبکه اب های زیرزمینی و همچنین اسیدی شدن اب های سطح زمین در اثر مواجهه با کانی های سولفیدی اکسید شده ایجاد می شود که نهایتا منجر به تشکیل ترکیبات اسیدی همچون اسید سولفوریک می شود
واین اسیدبا تجزیه فلزات سنگین مانند مس سرب ارسنیک سلنیوم و جیوه باعث تسهیل ورود ان به اب شرب و نهایتا به خاک و محصولات کشاورزی است.
الودگی خاک از طریق انباشت باطله های معدن در زمین های اطراف اتفاق می افتد.همچنین الودگی اب منجر به الودگی خاک نیز می گردد.از طرفی عملیات اتش باری می تواند منجر به تحریک گسل های پوسته زمین گردد.

الودگی هوا از طریق پخش ذرات گردو غبار حین عملیات معدنکاری و اتش باری اتفاق می افتد.همچنین تبخیر اب های اسیدی از سطح زمین و ایجاد باران اسیدی در مناطق بارش خیز از جمله معضلات دیگر الودگی هواست

الودگی صوتی شامل انفجار وسروصدای ناشی از ماشین الات معدنکاری است که البته این مقوله بیشتر بر روی کارگران معدن اثر دارد

واما بیماری های شغلی :
کار در معدن به علت نامساعد بودن عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی ،بیولوژیکی وارگونومیک جزو زیانبارترین مشاغل محسوب می شود

ریه وبیماریهای تنفسی:
معدنکاران به علت استنشاق گازهای سمی که در برخی معادن مانند ذغال سنگ بوجود می اید در معرض خطر اسیب هستند
بیماری برونشیت مزمن یا التهاب طولانی مدت ریه که در اثر استنشاق ذرات گردوغبار در اکثریت معدنکاران زیرزمینی شایع است در سالهای پایان خدمت و بازنشستگی منجر به تنگی نفس وایجاد عفونت های ثانویه ریوی است
ودر موارد شدید نیازمند بستری مکرر فرد در بیمارستان .
همچنین احتمال سرطان ریه وجود دارد.
افزون بر ان سرطان مثانه و خون نیز در برخی مشاغل معدنکاری بیشتر از سایر مشاغل دیده می شود.
ایجاد خفگی با گاز مونواکسید کرین و همچنین مسمومیت با گاز متان وسولفید هیدروژن نیز ازجمله اسیب های کار در برخی معادن زیرزمینی است.
خفگی در اثر ریزش اوار ومحبوس شدن هوا نیز تا کنون بارها اتفاق افتاده است

سقوط از ارتفاع وهمچنین فرو ریختن دیواره و سقف معدن از جمله عوامل منجر به مرگ یا ایجاد کننده معلولیت و ناتوانی جسمی در معدنکاران است.
مواجهه با پرتوهای یونیزان در کارگران معادن دارای عنصر رادیواکتیو نیز بسیار خطر افرین است

مشکلات شنوایی در زمره مشکلات مهم مشاغل سخت و زیان اور ازجمله شغل معدنکاری است.
حضور طولانی در محیط های بسته و پرسروصدا منجر به ایجاد کم شنوایی حسی عصبی غیر قابل برگشت خواهد بود.صدای دستگاه های حفاری و ماشین الات سنگین همگی به گوش اسیب می رسانند

ارتعاش:کارطولانی مدت با پیکور و وسایل پنوماتیک منجر به ایجاد رعشه و لرزش در کارگر می شود.
گرمازدگی:کار در محیط گرم ومرطوب زیر زمین یا در مواجهه با افتاب در معادن روباز منجر به از دست دادن اب والکترولیت های بدن به علت تعریق است و می تواند منجر به گرمازدگی و حمله گرمایی گردد.افزایش حرارت بدن ،سرگیجه ضعف ،تشنگی مفرط و از حال رفتن می تواند از علایم ان باشد.
از جمله اثرات سو مواجهه با افتاب ایجاد مشکلات پوستی و حتی سرطان پوست است که ناشی از تاًییر اشعه ماورا بنفش خورشید است.

برق گرفتگی در معدنکاران نیز شایع تر است.

اسیب های چشمی ناشی از پرتاب اجسام ریز نوک تیز وسنگریزه ها باید جدی گرفته شود‌همچنین کار در محیط تاریک معدن بی تاثیر بر بینایی نیست.

کشیده شدن قسمت ازاد لباس یا شال گردن به داخل دستگاه های در حال دوران یا دارای تسمه که تا کنون بارها وبارها منجر به خطرات مرگ اور برای کارگر شده است.

خطر گزش حیوانات مانند مار گزیدگی و عقرب گزیدگی در معادن زیر زمینی و روباز هم باید مورد توجه باشد

همچنین افزایش فشار هوا و یا کاهش ان در معادن دارای پستی وبلندی و تغییرات ناگهانی فشار که می تواند منجر به ادم حاد ریه و مغز گردد

عوارض روحی وعصبی ناشی از فشار کار خود مقوله ای جدا و حایز اهمیت است.که ممکن است برای فرار از ان فرد را به سمت وسوی مصرف مواد مخدر و الکل سوق دهد.وهمچنین منجر به بد رفتاری با اهل خانواده و همکاران گردد.از طرفی وجود شیفت های شب منجر به هم خوردن ریتم شبانه روزی خواب وساعت فیزیولوژیک مغز است ودارای تاثیرات نامطلوب بر جسم و روح خواهد بود.

عوارض استخوانی مفصلی:
کار در معدن همراه با حمل وسایل سنگین وچکمه های مخصوص و راه رفتن در مسیر پلکانی معادن زیر زمینی

باعث ساییدگی مفاصل ودرد های استخوانی در دراز مدت میگردد.

عقونت های قارچی پوستی در فضای گرم ومرطوب معدن و هموچنین انتقال ان به سایر افراد خانواده هنگام استفاده از حوله مشترک نیز قابل ذکر است.

در پایان لازم به ذکر است که هدف از جمع اوری و ارایه این نوشتار ان است که مسولین مربوطه در جهت کاهش اسیب های احتمالی همتی بیش از پیش مبذول دارند و کارگران عزیز نیز با شناخت و اگاهی نسبت به عوارض شغلی خویش در صدد کاهش ان برایند.زیرا امروزه در کشورهای پیشرفته با شناخت بیماریهای َشغلی درصد زیادی از مشکلات با استفاده از وسایل وتجهییزات مدرن پیشگیری شده است